O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi a. A. Ikramov, G. N. Davranova, A. A. Ikramova

Ilmiy va o‘quv muassasalari.
Ular o‘quv dasturlarini amalga oshirish uchun 
ishlaydi. 
Ta'lim muassasasi - bu o‘quv jarayonini amalga oshirish, ya'ni bir yoki bir 
nechta o‘quv dasturlarini amalga oshirish bilan shug‘ullanadigan tuzilma. Ta’lim 
muassasasi talabalarni saqlash va ta’lim olishni ham ta’minlaydi. 
Rossiya Federatsiyasida ta'lim tizimining sxemasi quyidagicha ko‘rinadi: 
Ta'lim muassasalari: 
1.
davlat (mintaqaviy va federal bo‘ysunish); 
2.
munitsipal; 
3.
nodavlat, bu xususiy. 
Ularning barchasi yuridik shaxslardir. 
Tayanch soʻz va iboralar: 
Rossiyada zamonaviy ta'lim,
maktabgacha ta’lim tizimi, boshlang‘ich va o‘rta ta’lim,
davlat 
(mintaqaviy va federal bo'ysunish), munitsipal, nodavlat, bu 
xususiy, kasbiy ta'lim. 

---

127 
O‘quv muassasalarining turlari: 
 
➢
maktabgacha; 
➢
umumiy ta'lim; 
➢
boshlang‘ich, umumiy, oliy kasbiy ta'lim va oliy o‘quv yurtidan keyingi 
kasbiy ta'lim; 
➢
harbiy oliy ma'lumot; 
➢
qo‘shimcha ta'lim; 
➢
sanatoriya turidagi maxsus va tuzatish mashg‘ulotlari. 
III. Boshqarish va boshqarish funktsiyalarini bajaradigan tuzilmalar. 
IV. Rossiya Federatsiyasining ta'lim tizimida ishlaydigan yuridik shaxslar, jamoat 
guruhlari va davlat kompaniyalari uyushmalari. 
Tuzilishi 
Institutlar Rossiya Federatsiyasi ta'lim tizimining asosiy bo‘g‘inidir. Ta'lim 
muassasalari o‘quv-tarbiya ishlarini maxsus ishlab chiqilgan rejalar va amaliyot 
qoidalari asosida olib boradilar. 
Qisqasi, Rossiya Federatsiyasidagi ta'lim tizimini tavsiflab bo‘lmaydi, chunki u 
xilma-xil va turli qismlardan iborat. Ammo ularning barchasi har bir ta'lim 
darajasida shaxsning individual va kasbiy sifat ko‘rsatkichlarini izchil rivojlantirish 
uchun chaqiriladigan kompleksga kiritilgan. Ta'lim muassasalari va barcha turdagi 
o‘qitish quyidagi ta'lim turlarini birlashtirgan Rossiya uzluksiz ta'lim tizimini tashkil 
etadi: 
➢
davlat 
➢
qo‘shimcha 
➢
o‘z-o‘zini tarbiyalash. 
Komponentlar 
Rossiya Federatsiyasining pedagogik tizimidagi ta'lim dasturlari quyidagilarni 
hisobga olgan holda ishlab chiqilgan yaxlit hujjatlardir. 
Ta'lim dasturlarining 70% dan ko‘prog‘ini tashkil etadigan GEF; 
milliy-mintaqaviy so‘rovlar. 
GEF - Federal Davlat Ta'lim Standartlari - davlat akkreditatsiyasiga ega muassasalar 
uchun bajarilishi majburiy bo‘lgan talablarni o‘z ichiga oladi. 
Kasbiy ta'lim 
Rossiyada ta'lim tizimining rivojlanishini shaxsning to‘liq shakllanishisiz tasavvur 
etib bo‘lmaydi, bunga bir yoki bir nechta kasb bo‘yicha chuqur bilim, kasbiy 
ko‘nikma va mustahkam kompetentsiyalarni egallash orqali erishiladi. Kasb-hunar 
ta'limi sohasidagi islohotlar har bir o‘quvchi uchun taraqqiyotni ta'minlashga 
qaratilgan. 

---

128