O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi a. T. G’ofurov, S. S. Fayzullayev u. E. Raxmatov g enetika dan m a sa la va



Download 3,81 Mb.
Pdf ko'rish
bet27/65
Sana07.07.2022
Hajmi3,81 Mb.
#752879
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   65
Bog'liq
Genetikadan masalalar


II
+ + + 669 
b e d
8
a b + 139 
b++ 
441
a + + 

b + d 
90
+ + C 
121 
+ c d
376
+ b с 

+ + + 
14
a + c 2280 
+ + d 
153
a b с 
658 
+ C +
64
+ b + 2215 
b c +
141
IMustaqil ravishda m asala tuzish 
Drozafila meva pashshasi tanasining . .. rangi . . . rangi ustidan, 
qanotining . . . qanotining. . . ustidan dominantlik qiladi. Tajribada qayd 
qilingan belgilari digeterozigota organizm . . . belgili erkak forma bilan 
chatishtirilgan, Fb ta n a si.. rangli, q anoti. . . %, ta n a si. . . rangli, q an o ti. 
. . %, ta n a si. . . rangli, q an o ti. . . % va ta n a si.. . q an o ti. . . % formalar 
hosil bo’lgan. 1. Ota-ona organizmlaming . . . va ... aniqlang. 2. Ota- 
onaga o ’xshash formalar Fb da necha % tashkil etadi? Krossingover 
formalarchi?
5
»


V I B O B . A L L E L B O ’L M A G A N G E N L A R N IN G O ’Z A R O
T A ’S IR ID A B E L G IL A R N IN G IR S IY L A N IS H I
Ba’zan bir belgi bitta gen ta ’sirida emas, balki ko’p genlar 
ishtirokida, ulaming bir-biriga ta ’siri natijasida rivojlanadi. Chunki har 
qanday organizm genotipida bir vaqtning o ’zida bir yoki har xil 
xromosomadagi genlar o ’z funksiyasini bajaradi. Turli xromosomadagi 
genlar o’z funksiyasini bajarayotganda bir-biriga fermentlar yoki 
biokimyoviy reaksiyalar darajasida ta’sir ko’rsatadi. Allel bo’lmagan 
genlaming o ’zaro ta’siri tufayli ayrim belgilar fenotipda namoyon 
bo’lishi yoki bo’lmasligi mumkin. 9-jadvalda har xil organizmlarda 
genlaming o ’zaro ta’siri tufayli hosil bo’ladigan dominant va retsessiv 
belgilar berilgan.
9-jadval
Allel bo’lmagan genlaming o’zaro ta’sirida belgilarning namoyon
bo’lishi
Ikkita dominant gen (A-B) 
ishtirokida paydo bo’ladi­
gan belgi
Bitta dominant bir juft 
retsessiv gen 
(A-bb,aa-B) ishtirokida 
paydo bo’ladigan 
belgi
Ikkita 
retsessiv 
gen 
ishtirokida 
paydo 
bo’ladigan belgi (aabb)
Beda
gulning yashil rangi
gulning qizil rangi 
gulning sariq rangi
gulning oq rangi
Tomosha qovoq
mevaning 
gardishsimon 
shakli
mevaning 
yumaloq 
shakli
mevaning 
uzunchoq 
shakli
Piyoz
qizil rangi
sariq rangi
oq rangi
Makkajo’xori
uzun poya
kalta poya
kalta poya
Drozafila meva pashshasi
ko’zning qizil rangi
ko’zning
a)och qizil rangi
b)jigar rangi
ko’zning oq rangi
Sichqon
yungning kul rangi
yungning qora rangi
yungning oq rangi
Qora quzan (norka)
yungning j i garrang
yungning platina rangi
yungning platina rangi
It (koker zoti)
qora rangi
a)malla rang
b)jigar rang
oq sariq rangi
Ot
yungning kulrangi
yungning qora rangi
yungning malla rangi
59


Genlaming o ’zaro ta’siri natijasida paydo bo’lgan bir belgi 
ikkinchi belgi ustidan dominantlik qilishi mumkin. Lekin bu yerda 
asosiy e’tibor qaysi belgi dominant, qaysi belgi retsessiv ekanligida 
emas, balki u yoki bu allel bo’lmagan gen bir-biriga qanday ta’sir 
etishini aniqlash diqqat markazida bo’lishi kerak. Allel bo’lmagan 
genlaming o ’zaro ta’siri 

Download 3,81 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   65




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish