Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vaziri mirzo ulugʻbek nomidagi oʻzbekiston milliy universiteti

ikkinchi tamoyilibu ularning 
sifatidir, ya’ni tasdiq yoki inkor mazmunga ega boʻlishidir.
Mulohazaning sifatini mantiqiy bogʻlama belgilaydi.
―Hamma ilonlar 
zaharlidir‖
mulohazasining predikatida subyekt haqidagi fikr tasdiqlanadi. 
Bunday mulohaza tasdiqlovchi deyiladi. 
―Hech bir riyo amal maqbul emas‖
mulohazasida subyekt haqida nimadir inkor qilinadi. Bu inkor mulohaza 
deyiladi. Agar biz qat‘iy mulohazalarni individlar sinfi oʻrtasidagi munosabat 
sifatida olib qarasak, unda tasdiqlovchi mulohazada sinfning, sinf bir 
qismining boshqa sinfga kirishi tasdiqlanadi. Inkor mulohazada esa bir sinf 
yoki sinf qismining boshqasidan ajratib olinishi tasdiqlanadi. 
―Ba‘zi 
fuqarolar ma‘suliyatsiz‖
mulohazasida tasdiq yoki inkorni ajratish qiyin. 
Bunday holatlarda nima nazarda tutilayotganligi aniqlanib, soʻng 
mulohazaning sifati belgilanadi.
Mulohazalarning toʻgʻri yoki notoʻgʻriligini aniqlashda va ularni 
mantiqiy taxlil qilishda oddiy mulohazalarning miqdor va sifati boʻyicha 
birlashgan 
klassifikatsiyasi 
(asosiy 
turlari)dan 
foydalaniladi. 
Ular 
quyidagilardan iborat: 
1. 
Umumiy tasdiq mulohazalar.
Ular bir vaqtning oʻzida ham 
umumiy, ham tasdiq boʻlgan fikrni ifodalaydi. Masalan, ―
Hamma talabalar 
mantiq ilmini oʻrganadilar.‖
Bu mulohaza lotin alifbosidagi 
A
harfi bilan 
belgilanadi va 
―Hamma S – P dir‖
formulasi orqali ifodalanadi.
.
2. 
Umumiy inkor mulohazalar
bir vaqtning oʻzida ham umumiy, ham 
inkor boʻlgan fikrni ifodalaydi. Masalan, 
―Hech bir ishbilarmon rejasiz ish 

---

391 
yuritmaydi.‖
Bu mulohaza ―
Hech bir S – P emas‖
formulasi orqali 
ifodalanadi va lotincha e harfi bilan belgilanadi. 
3.