O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim va zirligi

Nazorat savollari.

1. 
   Sinxron mashina deb nimaga aytiladi? 2.Ularni tuzilishi qanday?
   

3.Sinxron dvigatelni ishlash prinsipi qanday? 4.Sinxron mashinaning turlari qanday?

5. 
   Tezligini qanday rostlash mumkin?
   
6. 
   Manbaa kuchlanishi va generator kuchlanishi nimaga teng bo’ladi? 7.Sinxronlash qanday amalga oshiriladi?
   

8.Parallel ishlatish sxemasi qanday?

10. Mavzu:Elektr yuritma asoslari.

Reja:

1. Elektr dvigatellarning qizishi.

2. 
   Dvigatellarning ish rejimlari.
   

3. Dvigatellarning quvvatini hisoblash

Tayanch so’z va iboralar. Dvigatellarning qizishi, qizish egri chizig’i, uzoq muddatli ish rejimi, qisqa muddatli ish rejimi, takroriy qisqa muddatli ish rejimi.
Ish jarayonlarini mexanizatsiyalash va avtomatlashtirish uchun qo’llaniladigan elektromexanik tizimga elektr yuritma deyiladi. Elektr yuritma boshqaruvchi va uzatish qurilmalaridan, dvigatelning o’zidan va ishchi mexanizmdan iborat. Boshqaruvchi qurilma elektr yuritmaning ishini boshqaradi. Masalan, kuchlanish qiymatini va chastotasini, ishchi mexanizmi quvvatini, dvigatelning aylanish yo’nalishini. Uzatish mexanizmi ishchi mexanizmning ay- lanish tezligini o’zgartirib beradi. Lekin u reduktor si-fatida ham tayyorlanishi mumkin. Bunda uzatish mexanizmi yordami bilan yuritmaning tezligini o’zgartirish mumkin emas.

Hozirgi vaqtda elektr yuritmalar uchta guruhga bo’linadi: 1) guruhli, 2) yakka,

3. 
   ko’p dvigatelli. Guruhli yuritmada bitta dvigatel uzatish qurilmalari yordamida ko’p mexanizmlarni harakatga keltiradi. Yakka yuritmalarda ishchi mexanizm shaxsiy dvigatel yordamida harakatga keltiriladi. Lekin ishchi mexanizmning elementlari uzatishlar orqali o’sha dvigatel bilan ulanadi. Ko’p dvigatelli yuritmalarda ishchi mexanizmning har bir elemen-tini harakatga keltirish uchun alohida dvigatellar o’rnatilgan. Masalan, universal dastgohlarda shpindel, support va boshqa elementlar bitta dvigatel orqali harakatga keltiriladi. Og’ir dastgohlarda har bitta mexanizm uchun alohida dvigatel o’rnatilgan.
   

1.