O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta maxsus ta‟lim

har qancha
yaxshi tarbiyat qilsang, mevasi 
 
shuncha
yaxshiroq va shirinroq bo„lur. (4 -sinf, “O„qish kitobi”, 194 - bet)
Ayrim hollarda bosh gap tarkibidagi nisbiy so„zqo„llanilmasligi ham
mumkin. Lekin uningo„rni gapning mazmunidan sezilib turadi. 
Masalan,
Ota-onangga izzat va hurmatni
qanchalik
ko„p qilsang,
ularning duosi
(shunchalik)
 tezroq mustajob bo„lur. (4 -sinf, “O„qish kitobi”,
195 - bet)
 
3.4. Nisbiy so‘zlar yordamida bog‘langan payt ergash gapli 
qo‘shma gaplarning xususiyatlari 
 
Payt ergash gapni bosh gapga biriktiruvchi vositalardan biri
– 
bu
nisbiy so„zlardir. 

---

51 
Payt ergash gap tarkibida nisbiy so„z so„roq olmoshi bilan, bosh gap
tarkibidagi nisbiy so„z esa ko„rsatish olmoshi bilan ifodalanadi. 
Masalan, 
Ig„vogar
qachon
o„z aybini bo„yniga olsa,
o„shanda 
bu
kasallikka da‟vo topiladi. (X. To„xtaboyev “Shirin qovunlar mamlakati”,
198 -bet) 
Ayrim hollarda gapning ma‟nosini kuchaytirish maqsadida payt ergash
gap tarkibidagi so„roq olmoshi bilan ifodalangan nisbiy so„zga
-ki
yuklamasi
qo„shiladi. Bosh gap tarkibidagi nisbiy so„z esa ko„rsatish olmoshi bilan
ifodalanadi.
Masalan,
Qachonki
 savdolashib olsam,
o„shanda 
bu gaplarni aytasiz.
(X. To„xtaboyev “Shirin qovunlar mamlakati”, 254 - bet)