O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim

X BOB. ELEKTROMAGNIT INDUKSIYA
§ 60. Magnit oqimi
Magnit induksiya vektori oqimi yoki magnit oqimi deb, kichik yuzacha dS orqali o‘tuvchi, ^→ vektorining ^→ _n normal bo‘yicha

proyeksiyasining shu yuzaga ko‘paytmasi bilan aniqlanadigan fizik

kattalikka aytiladi:

dS yuzachadan o‘tgan magnit induksiya chiziqlarining elementar oqimi quyidagicha aniqlanadi:

d  ^{→ →}

(60.1)

_m B_n dS = BdScos( B, n) = B_n dS

bu yerda dS= ndS - yuzacha vektor. Bu ifodani S bo‘yicha integrallasak,

_m = _B_n dS

(60.2)

bu yerda ^ _m - ixtiyoriy S sirt orqali o‘tuvchi magnit oqimi. Agar maydon bir jinsli bo‘lsa, sirt S yassi va maydonga perpendikulyar

joylashgan bo‘ladi, u vaqtda _→

^→ _n = ^→ =const va ^ _m= ^ *S (60.3)

Keyinchalik ko‘ramizki, magnit oqimi magnit maydonlarining o‘zaro ta’siri bilan bog‘liq hodisa bo‘lib, elektromagnit induksiya hodisalarida juda keng qo‘llaniladi. Shuning uchun ham magnit oqimi elektromagnetizmda ishlatiladigan asosiy kattaliklardan hisoblanadi.

Formula (58.3) ifodadan magnit oqimining o‘lchov birligini keltirib chiqarish mumkin. XB sistemasida magnit oqimi veber (Vb) bilan o‘lchanadi:

1Bb=1Tl*m²

SGSM sistemasida - maksvell (mks) bilan o‘lchanadi. 1mks=1Gs*1sm²

1Tl=10⁴Gs, 1m²=10⁴sm² bo‘lgani uchun 1Vb=10⁸mks Elektrodinamikadagi Gauss teoremasini magnit maydoni uchun

quyidagi teorema ko‘rinishida isbot qilindi. Ixtiyoriy yopiq sirt orqali o‘tgan magnit oqimi nolga teng:

→

_ BdS = 0

(60.4)