O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim

71 - rasm

Chiziqlari yopiq bo‘lgan vektor maydoniga uyurmali maydon deyiladi. Demak, doimiy magnit maydoni- uyurmali bo‘lib, uyurmali emas elektrostatik maydonidan farq qiladi. Ma’lumki, elektrostatik maydonning kuch chiziqlari yopiq emas edi.

Superpozitsiya prinsipi. Savol tug‘iladi: qanday qilib toklar hosil qilgan magnit maydonning taqsimlanishini yoki maydonning induksiyasini hisoblash mumkin. Eslatib o‘tamizki, bunday muammoga elektrostatikada ham duch kelgan edik, ya’ni zaryadlarning taqsimlanishi berilgan bo‘lsa, superpozitsiya prinsipi asosida elektrostatik maydon kuchlanganligini hioblagan edik.

Tajribalar tasdiqlaydiki, shunga o‘xshash prinsip magnit maydonida ham mavjud bo‘ladi: tokli o‘tkazgichlar sistemasi tomonidan hosil qilgan maydonning muayan nuqtadagi magnit induksiyasi shu nuqtada alohida toklar qismlari hosil qilgan magnit induksiyalarining yig‘indisiga teng bo‘ladi. Hususan, agar o‘tkazgichlarni fikran cheksiz

kichik elementlarga bo‘lsak_→, quyidagig_→a ega bo‘lamiz

B  _ dB

→

(46.5)

Bu yerda dB - alohida tok elementi tomonidan hosil qilingan magnit

maydon induksiyasi bo‘lib, integrallash sistemadagi barcha tokli o‘tkazgichlar bo‘yicha bajariladi.