O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim

Yurak ishemik kasalligi (YuIK)

Yurak muskullarini qon bilan ta`minlaydigan toj arteriyalarning aterosklerotik o`zgarishi sababli rivojlanadigan bu xastalik xozirgi kunda dunyoda eng ko`p tarqalgan kasallik xisoblanadi. Bu kasallik quyidagi ko`rinishlarda namayon bo`ladi: stenokardiya, miokard infarkti va infarkdan keyingi kardioskleroz. Bu kasalliklar giperxolesterinemiya, gipertoniya, chekish, kam xarakatchanlilik, semizlik, qandli diabet, stress va irsiy omillar natijasida kelib chiqadi.

Stenokardiya - yurak mushaklarining kislorodga bo`lgan extiyoji bilan kislorodni qon bilan etib kelishi orasidagi muvozanatning buzilishidan iborat kasallikdir. Surunkali yurak ishemik kasalliklarining eng ko`p uchraydigan turlaridan biri bo`lib, asosan (90 foiz) toj arteriyalarining aterosklerozi tufayli rivojlanadi. Shuningdek u tomirlarni o`smalar ezib qo`yganda va kishi ruxan qattiq istirob chekanda (10 foiz xollarda) uchraydi.

Miokard infarkti - o`tkir kasallik bo`lib, uni asosan yurak mushagidagi ishemik nekroz o`chog’i keltirib chiqaradi. Keyincha u ateriosklerozdan keyin rivojlanadi. Ba`zan miokard infarkti toj arteriyalarining trombozi yoki aterosklerotik bulakchaga qon quyilishidan rivojlanishi mumkin.

Miokard infarkti 2 xil katta va kichik o`choqli bo`ladi. YUrak mushagining butun qalinligida rivojlangan infarkt transmural, epikardga yaqin bo`lgani subepikardial, endokardga yaqin bo`lgani esa subendakardial infarkt deb yuritiladi. Chap qorinchaning old devorida infarkt o`chog’i uchrashi jixatidan birinchi o`rinda turadi. 2 o`rinda orqa devori, 3 o`rinda qorinchalararo to`siq devorining

mushagi va nixoyat, oxirgi 4 o`rinda so`rg’ich mushaklari turadi.