O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus tahlim vazirligi farg‘ona politexnika instituti “ishlab chiqarishda boshqaruv” fakulteti «iqtisodiyot»

4.Kerakli chizmalar ro‘yhati _______________________________________
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
5.Kurs ishni bajarish grafigi

	Ishning nomi	Ishni bajarish muddati		Bajaranligi To’g’risidagi Belgi
		Boshlanishi	Tugashi
1	2	3	4		5
1	Al- Farg`oniy nomli va FarPI axborot resurs markazlarida (ARM) mavzu bo`yicha adabiyotlar yig`ish
2	Ishning rejasini tuzish
3	Kirish qismi boyicha ishlash
4	Birinchi rejani tayyorlash va yozish.
5	Ikkinchi rejani tayyorlash va yozish.
6	Uchinchi rejani tayyorlash va yozish.
7	To’rtinchi rejani tayorlash va yozish
8	Beshinchi rejani tayorlash va yozish
9	Xulosa qismini tayorlash va yozish
10	Adabiyotlarni rasmiyashtirish
11	Ilovalarni rasmiylashtirish
12	Tugallangan kurs ishini ilmiy rahbarga taqdim etish.

Topshiriq berilgan sana: “_____”_________________2022y.
Tugallangan kurs ishni topshirish sanasi “_____” _______________ 2022y.
Kurs ishi rahbari ____________ _______________ (imzo) (F.I.SH.)
Topshiriqni oldim _____________ ________________
(imzo) (talabaning F.I.SH.)

“______” ____________2022y.

Kafedra mudiri ___________ ______________________

(imzo) (F.I.SH.)

FARG‘ONA POLITEXNIKA INSTITUTI

Ishlab chiqarishda boshqaruv fakulteti 61a-18 I guruh talabasi Muhammadjonov Ilhomjon Muxammadboqi o’g’lining “O'zbekistonda erkin iqtisodiy zo’nalar tashkil etish imkoniyatlari va rivojlanishi yo’nalishlari.”
mavzusida bajargan kurs ishiga


T A Q R I Z

1. Ishning dolzarbligi va mazmuni____________________________________

2. Ishning Bo‘limlariga tavsif_______________________________________

3. Ishning ijobiy tomonlari_________________________________________

4. Ishning salbiy tomonlari_________________________________________

5. Tushuntirish qismini rasmiylashtirish________________________________

6.Ishning grafik qismini rasmiylashtirish_______________________________

Xulosalar_________________________________________________________________________________________________________________________

Taqrizchi __________ __________________________

(imzo) (familiyasi, ismi, sharifi)
“_________”________________________2022 yil.


Mundarija
Kirish

1. 
   EIZning rivojlanishi, maqsadlari va faoliyatining asosiy yo’nalishlari.
   
2. 
   Еrkin iqtisodiy zo’nalar faoliyatining o’ziga xos xususiyatlari.
   
3. 
   O’zbekistonda erkin iqtisodiy zonalar faoliyatiini rivojlantirish istiqbollari.
   
4. 
   O’zbekistonda erkin iqtisodiy zonalar tashkil etishning jahon tajribasini qo’llash imkoniyatlari.
   

XULOSA
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR.


Битта режа тахлилга қаратиш керак. Ё режа қўшинг ё ўзгартиринг

KIRISH
Сарлавхалар бош харфлар билан ва янги сахифадан ёзтлади
Bugun iqtisodiyotni erkinlashtirish va rivojlantirish, shu orqali jahon standartlariga javob beradigan mahsulot ishlab chiqarishga erishish xorijiy sarmoyalarni, eng avvalo, togridan-togri investitsiyalarni jalb qilish boyicha qulay shart-sharoitlar yaratish har qanday mamlakat uchun eng dolzarb masalalardan biri hisoblanadi. Bunday vazifalarni amalga oshirishda esa erkin iqtisodiy zonalar muhim orin tutadi. Jahon tajribasidan malumki, erkin iqtisodiy zonalar innovatsion faoliyatni rivojlantirish, ilgor texnologiyalarni joriy qilish, eksport, shuningdek, transport va telekommunikatsiya infratuzilmasini jadal rivojlantirish, mahalliy mahsulot va xizmatlarning ichki va tashqi bozorlarda xalqaro sifat, sertifikatlashtirish talablarini joriy etish orqali raqobatdoshligini oshirish, yangi ish joylarini barpo etish va shu kabi bir qator muhim masalalarni hal etish imkonini beradi.
Pul-kredit va soliq siyosatida imtiyozlarni joriy qilish, davlatning industrial siyosatiga mos ravishda sarmoya kiritayotgan investorlarga malum bir imtiyozlar “paketi”ni taqdim etish va ular uchun zarur bolgan infratuzilmaviy sharoit hamda qulayliklarni yaratish ana shunday vositalar sirasiga kiradi. Ularning barchasi “Erkin iqtisodiy zonalar” (EIZ) deb ataluvchi mamuriy-iqtisodiy tuzilmalarda mujassamdir.
Shu orinda birinchi Prezidentimizning quyidagi fikrlarini keltirish orinlidir: “Investorlarga keng soliq imtiyozlari va preferentsiyalar berilgan «Angren» maxsus industrial zonasi, «Navoiy» erkin industrial-iqtisodiy zonasi, «Jizzax» maxsus industrial zonasining tashkil etilgani yuqori texnologiyalarga asoslangan korxonalarni rivojlantirish imkonini kengaytirdi. Ushbu zonalar uchun zarur tashqi muhandislik va transport infratuzilmasi toliq respublikamiz mablaglari hisobidan barpo etilmoqda”
Mamlakatimiz iqtisodiyotiga chet el investitsiyalarini yanada koproq jalb qilishga bugun respublikamiz taraqqiyotining ustuvor vazifalaridan biri sifatida etibor qaratilmoqda. Ozbekiston Respublikasi Prezidenti I. Karimov Vazirlar Mahkamasi majlisida "2015 yilda amalga oshirgan keng kolamli, uzoqni kozlagan islohotlarni hayotga tatbiq etish erkin tadbirkorlikka keng imtiyoz va preferentsiyalar yolini ochib berish, investitsiyalar, avvalo, chet el investitsiyala- rining hajmini oshirish iqtisodiyotimizning barqaror osish suratlari va uning mak- roiqtisodiy mutanosibligi boyicha oz ijobiy tasirini berdi.
Mamlakatimiz iqtisodiyotini tarkibiy ozgartirish, tarmoqlarni modernizatsiya qilish, texnik va texnologik yangilashga doir loyihalarni amalga oshirish uchun investitsiyalarni jalb qilish borasida bajarilayotgan ishlar alohida etiborga loyiq.
2015 yilda ana shu maqsadlarga barcha moliyalashtirish manbalari hisobidan 15 milliard 800 million AQSH dollari miqdorida investitsiyalar jalb etildi va ozlashtirildi. Bu 2014 yilga nisbatan 9,5 foiz kop demakdir. Jami investitsiyalarning 3 milliard 300 million dollardan ziyodi yoki 21 foizdan ortigi xorijiy investitsiyalar bolib, shuning 73 foizi togridan-togri chet el investitsiyalaridir"2, deya alohida takidlab otgandi. Albatta, buning negizini.......................давоми қани.
O’zbekistonda chet ellik investorlar uchun qulay muhit shakllantirishga, qonunchilik kafolatlari va imtiyozlarning yaxlit tizimini yaratishga, shuningdek, ular ishtirokidagi korxonalar faoliyatini ragbatlantirishga qaratilgan kompleks huquqiy, institutsiyaviy hamda tashkiliy tadbirlarning amalga oshirilganligi tashkil qiladi.
Курс ишини услубий кўрсатма асосида ёзамиз. Абзац, интерваллар ва стилистик хатоликларга эътибор бериш керак. Кириш қисмида охирги янги маълумотлар билан ёритамиз. Статистик маъдумотларни янгиланг. Президент қарор ва фармонлардан фойдаланиш зарур.


1.EIZ(қисқартма сўзлардан фойдаланмаймиз) NING RIVOJLANISHI, MAQSADLARI VA FAOLIYATINING ASOSIY YO’NALISHLARI

Xorijiy investitsiyalarni jalb etish, zamonaviy yuqori texnologiyali ishlab chiqarishlarni tashkil etish uchun qulay shart-sharoitlar yaratish va Navoiy viloyatining sanoat, ishlab chiqarish, transport-tranzit va ijtimoiy salohiyatini yanada rivojlantirish maqsadida 2008 yilda Navoiy shahridagi xalqaro aeroport tumanida O'zbekiston tarixida birinchi "Navoiy"EIZ tashkil etildi.

Shu maqsadda 2012 va 2013 yillarda "Angren" EIZ va "Jizzax" EIZ tashkil etildi. Shuningdek, keyingi 2 yilda 18 ta yangi EIZ tashkil etildi va hozirgi vaqtda ularning soni O'zbekistonda 21 taga yetdi, jumladan:
- Sanoat sohasi 9 EIZ: "Navoiy", "Angren" va "Jizzax", "Urgut",
"G'ijduvon", "Qo'qon", "Hazorasp", "Namangan", "Sirdaryo";
- "Nukus-farm", "Zomin-farm", "Kosonsoyfarm", "Sirdaryo-farm", "Boysun-farm", "Bo'stonliq-farm" va "Parkent-farm"farmatsevtika tarmog'i 7 ta EIZ;
- 2 qishloq xo'jaligi EIZ: "baliq ishlab chikaruvchi", "Buxoro-Agro";
- Turizm sohasi 1 EIZ:"Chorvoq" STZ;
- Transport-logistika sohasi 1 EIZ:"Termiz" EIZ;
- "Sport"EIZ Sportinventar ishlab chiqarish bo'yicha 1 EIZ.
2018 yil 1 oktyabr holatiga EIZ ro'yxatdan o'tgan ishtirokchilari soni 402 tani tashkil etib, ulardan faqat 112 kompaniya o'z faoliyatini boshladi. Ro'yxatga olingan ishtirokchilar va o'z faoliyatini boshlagan korxonalar sonining bunday katta farqlari ko'pgina EIZlarning o'z faoliyatlarini amalga oshirishi bilan izohlanadi.
EIZGA xorijiy va mahalliy investorlarni jalb qilish uchun zarur Qonunchilik va me'yoriy baza yaratildi, soliq va bojxona imtiyozlari va preferensiyalar tizimi shakllantirildi. O'zbekiston Respublikasi qonunchiligida O'zbekistonda EIZ faoliyatining asosiy maqsad va yo'nalishlari belgilab berilgan:
- yuqori qo'shimcha qiymatga ega raqobatbardosh mahsulotlar ishlab chiqarishni ta'minlaydigan zamonaviy yuqori texnologiyali ishlab chiqarishlarni tashkil etish uchun xorijiy va mahalliy investitsiyalarni jalb qilish bo'yicha qulay shart-sharoitlarni shakllantirish, hududlarning ishlab chiqarish va resurs salohiyatidan kompleks va samarali foydalanish, shu asosda yangi ish o'rinlari yaratish va aholi daromadlarini oshirish;
- tashqi bozorlarda talab yuqori bo'lgan va yuqori qo'shimcha qiymatga ega import o'rnini bosadigan mahsulotlar ishlab chiqarish bo'yicha zamonaviy ishlab chiqarishlarni tashkil etish uchun to'g'ridan-to'g'ri xorijiy investitsiyalarni jalb etish va mahalliy investorlarni jalb etish;
- EIZ va butun respublika korxonalari o'rtasida yaqin kooperatsiya aloqalarini o'rnatish va sanoat kooperatsiyasini rivojlantirish asosida mahalliy xomashyo va materiallar asosida yuqori texnologiyali mahsulotlar ishlab chiqarishni mahalliylashtirish jarayonlarini chuqurlashtirish;
-ishlab chiqarish, muhandislik-kommunikatsiya, yo'l-transport, ijtimoiy infratuzilma va xizmatlarning jadal rivojlanishini ta'minlash logistika;
- ilmiy-ishlab chiqarish markazlarini tashkil etish va yuqori malakali mutaxassislar tayyorlashda ishtirok etish va boshqalar .
Shuningdek, EIZ atrofdagi aholi uchun qo'shimcha ish o'rinlari yaratish uchun mo'ljallangan.
"Navoiy" EIZ prezident farmoni bilan 2008 yil 2 dekabrdagi PF-4059-son bilan tashkil etilgan. EIZ yaxshi rivojlangan temir yo'l va avtomobil yo'llari infratuzilmasiga ega
Navoiy " EIZ Navoiy viloyati Karmana tumanida joylashgan. Dastlab, EIZ uchun devor bilan o'ralgan 564 gektar er ajratilgan. Biroq, 2018-yilda "Navoiy" EIZ hududi Navoiy shahrida sobiq sanoat zonasi hududiga qo'shilish hisobiga 81.4 gektarga oshirildi.
EIZ aholisi soni 1 oktyabr, 2018 uchun 35 korxonalari yetib, bosqichma-bosqich oshirish istagi. Jami investitsiyalar hajmi 166 million AQSh dollaridan oshdi, shundan xorijiy investitsiyalarning ulushi qariyb 50 million AQSh dollarini tashkil etdi. EIZ korxonalari tomonidan jami 1250 doimiy ish o'rinlari yaratildi.
"Angren" EIZ Prezidentimizning 2012-yil 13-apreldagi PF-4436-sonli Farmoni bilan yuqori qo'shimcha qiymatga ega, asosan, foydali qazilmalarni ilg'or qayta ishlash sohasida raqobatbardosh (ham mahalliy, ham jahon bozorlarida) samarali zamonaviy yuqori texnologiyali ishlab chiqarishlarni tashkil etish maqsadida tashkil etilgan. "Angren" EIZ Toshkent shahridan 80 va 50 km masofada joylashgan Angren va Ohangaron shaharlarini o'z ichiga oladi. Har ikki shahar ham Toshkent viloyatini Farg'ona vodiysi bilan bog'laydigan asosiy avtomagistralda joylashgan. "Angren" EIZ yaxshi rivojlangan temir yo'l va avtomobil infratuzilmasiga ega, Angren shahri esa yaqin vaqtgacha Farg'ona vodiysiga va orqaga yuklarni tashish uchun muhim logistika markazi bo'lib xizmat qilgan.
"Angren" erkin iqtisodiy zonasining umumiy hududi 14 500 gektarni tashkil etadi, ro'yxatdan o'tgan korxonalar soni 2018 yil 1 oktyabr holatiga 82 taga yetdi, jami investitsiyalar hajmi 895 million AQSh dollaridan oshdi, shundan chet el investitsiyalari hajmi (shu jumladan Reinvested mablag'lar hajmi) 483 million AQSh dollarini tashkil etadi. "Angren" EIZ ishtirokchilari tomonidan 2320 doimiy ish o'rni yaratildi. 2018 yilning 9 oyi mobaynida EIZ ning 57 ta korxonasi 9.3 million AQSh dollariga teng mahsulotni eksport qildi (import ko'rsatkichlari yo'q edi).
Tadqiqotlar shuni ko'rsatdiki, yuqorida qayd etilgan har bir EIZ ishlab chiqarish, muhandislik va ijtimoiy infratuzilmani tartibga solish va mavjudligida muayyan afzalliklar va kamchiliklarga ega.