O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus та ’LI

Tashkiliy asoslarida 
ish va dam olish rejimlarini 
tashkil etish, ishchilarni maxsus kiyim-boshlar, shaxsiy 
himoya vositalari 
va 
profilaktik oziq-ovqatlar bilan 
ta’minlash, tibbiy ko‘riklarni tashkil qilish, mehnat 
muhofazasini tashkillashtirishda kasaba uyushmalari- ning 
roli, mehnat shartnomalarini tuzish, ish bilan ta’minlash va 
fu- qarolarning mehnat qilish huquqlarini 
г
o‘yobga chiqarish 
kafolatlari, ish haqi, mehnat intizomini o‘rnatish, ayollar va 
yoshlar mehnatini muhofazalash, mehnat nizolarini hal etish 
у
o‘llari kabi masalalar o‘rganiladi.
Uchinchi bo‘lim – 
«Ishlab chiqarish sanitariyasi va 
mehnat gigiyenasi»da ishlab chiqarish binolari va ish joylari 
havosining ifloslanish sabablari, havo tarkibidagi zararli 
moddalarni me’yorlashtirish, sanitar me’yorlar va talablar, 
zararli va zaharli moddalarning ruxsat etilgan miqdorlari, ish 
joylari havosi tarkibini me’yorlashtirish, shamollatish va 

---

8
isitish sistemalari, shovqin va titrashlar, ularning inson 
sog‘ligi va mehnat qobiliyatiga ta’sirini kamaytirish hamda 
ulardan himoyalanish usullari, yoritilganlik va uning 
me’
yorlari, ionli va radioaktiv nurlanishlardan himoyalanish 
yo‘llari, korxonalar va ishlab chiqarish binolari, shuningdek, 
turar joy va aholi yashash joylariga qo‘yilgan sanitar-
gigiyenik talablar, shaxsiy gigiyena kabi masalalar 
o‘rganiladi.
Т
o‘rtinchi bo‘lim – 
«Xavfsizlik texnikasi asoslari»da 
mashina va mexanizmlarning ish jarayonlariga qo‘yilgan 
umumiy xavfsizlik talablari, xavfsizlikni ta’minlovchi texnik 
vositalar (to‘siqlar, saqlash qurilmalari, tormozlar, signallar, 
xavfsizlik belgilari va b.), ishlab chiqarishdagi mashina va 
mexanizmlardan foydalanishda xavfsizlik texnikasi, elektr 
xavfsizligi, texnik vositalar, mashina va mexanzmlar hamda 
qurilmalarni ta’mirlash va ularga texnik xizmat ko‘rsatishda 
xavfsizlik texnikasi, yuk ko‘tarish-tushirish mashinalari va 
qurilmalari bilan ishlashda, transport ishlarini amalga 
oshirishda, bosim ostida ishlovchi idishlar va qurilmalardan 
foydalanishda, sovutuvchi suyuqliklar (freon, ammiak va b.) 
va zaharli kimyoviy moddalar bilan ishlashda, neft va gaz 
quduqlarini burg‘ulash, neft va gaz quduqlaridan 
foydalanish, neft va gazni tashish hamda saqlashda 
xavfsizlik texnikasi kabi masalalar o‘rganiladi.