O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta masus ta’lim vazirligi o’zbekiston respublikasi maktabgacha ta’lim vazirligi o’rta professional ta’limning

Download 11 Mb. bet 126/272 Sana 12.04.2022 Hajmi 11 Mb. #545120

Bog'liq
Математик тасав.шакл.Мажмуа

Bu sahifa navigatsiya:

• MAVZU

3-bosqich. Yakuniy (10 daq.)	Mashg’ulot yakuni: Faol o’quvchilarni baholaydi va rag’batlantiradi Uyga vazifani berilishi: Kelgusi mashg’ulotga vazifa va uni bajarish yuzasidan yo’riqnoma beradi
Baholari bilan tanishadilar Topshiriqlarni yozib oladilar

MAVZU: O’rta guruh yoshidagi bolalarning son-sanoq haqidagi matematik tasavvurlarini shakllantirish


Tayanch so’zlar va iboralar:sanash, son, miqdor, ko’p, kam, bir hil, barobar, ko’p, kam.
R E J A
1.Mashg’ulotlarda ishni tashkil qilish.
2. O’qitish metodlari.
3.O’rta guruh yoshidagi bolalarning son-sanoq haqidagi matematik tasavvurlarini shakllantirish.

0 ‘quv yilining boshida o ‘rta gu ru h tarbiyachisi bolalarning kichik gu ru h d a olgan bilim larini yoz davom ida m a ’lum darajada u n u tib q o ‘yganliklarini sezadi. 0 ‘rta guruhga yangi bolalar ham keladilar. 5-6 m ashg‘u lo tn i o ‘tilganlarni takrorlashga bag‘ishlash va bolalarni yangi m aterialni idrok etishga tayyorlash zarurligi m a’lum b o ‘ladi. Asosan sanoqni o ‘rgatish va sonlar bilan tanishtirish uchun zarur b o ‘lgan tasa w u r, k o ‘nikm a va m alakalar m ustahkamlanadi.

0 ‘tilgan m avzuni takrorlash u ch u n kichik guruh d asturida tavsiya etilgan m ashqlardan b ir o z m urakkablashtirilgan holda foydalaniladi. M ashqlar dasturdagi topsh iriq larn in g 2-3 tasini bir y o ‘la bajarish im konini beradi.
Bolalarga to ‘plam ichidan ayrim narsalarni ajratish va narsalarni to ‘plam ga birlashtirish m ashq qildiriladi, u lar h am m a narsalar u ch u n um um iy b o ‘lgan belgilarni va narsalarning faqat bir qism I u chungina xos b o ‘lgan um um iy belgilarni ajrata olishga o ‘rgatiladi.
Agar tarbiyachi bolalarning m azkur m aterialni yaxshi o ‘zlashtirganliklarini
sezsa, u n d a bir m ashg‘ulot bilan cheklanib qolishi m um kin. Aks holda, b u n d ay m ash q lar yana 2 m ashg‘ulotning ikkinchi qism iga kiritiladi.
Bolalarda tev arak-atrofda turgan yakka (bitta) narsalarni va narsalar yig‘indisi (ko‘p)ni m ustaqil topa olish ko‘nikm asi m ustahkamlanadi.
Shu maqsadda o ‘rta guruhda kichik guruhdagiga qaraganda m ashqlarning b irm u n ch a m urakkab v arian tlarid an foydalaniladi.
B olalarga m ate m a tik tu sh u n c h a la rn i sh ak llan tirish d a k o ‘proq
m ustaqillik beriladi, n im an i qayerdan izlash kerakligi, „Q arang, qaysi narsalar k o ‘p, qaysilari b ittad an u chraydi“ , um um iy ko‘rsatmalar bilan beriladi.
Bolalarni faqat bir turdagi narsalarni fikran bir guruhga birlashtirishg a, u larn in g b a rc h a si u c h u n u m u m iy b o ‘lgan xususiyat (buyum larning nim aga m o ‘ljallanganligi va boshqalar) asosida ,,to lplam hosil qilish“g a o ‘rgatibgina qo lm asd an , balki guruhni tashkil etuvchi narsalarning faqat b ir qism i u ch u n g in a um um iy b o ‘lgan belgilarni hisobga olishga, y a ’ni qism to ‘plam ni ajratishga h am o ‘rg atilad i. M a sa la n , p ed ag o g b o la la r d iq q a tin i d e raza tokchasida turgan k o ‘p o ‘sim liklar orasida baland va pastlari, katta va kichik barglilari borligiga jalb etadi va hokazo.
Bu davrda asosiy e ’tib o r ikki to ‘plam ning m iqdorini qiyoslashnim ashq qildirishga qaratiladi. B olalar ikki guru h n in g qaysi birida narsalar k o ‘p (kam )ligini yoki ularning baravarligini aytishga o ‘rgatiladi.
Tarbiyachi ularga guruhlam i am aliy ravishda taqqoslash, ustm aust va y o n m a-y o n q o ‘yish usullarini eslatadi.
Bolalarni narsalarning boshqa belgilari ichidan m iqdori to m o nini ajrata bilishga o ‘rgatish m uhim aham iyatga ega. Bunga m azkur holda guruhning unchalik ahamiyatli b o lm a g a n belgilarini — guruhdagi narsalarning rangi. katta-kichikligi va joylashuvini o'zgartirish orqali erishiladi.
M iqdoriy tuzilishi tu rlich a b o ‘lgan to ‘p lam lar bilan ishlash bolalarda narsalar son ini aniq belgilash zaru ratin i hosil qiladi.
S anoqda o ‘zlashtirish u c h u n sharoit paydo b o ‘ladi. Bu m ashg‘ulo tlard a b a ’zi fazoviy ta sa w u rla r aniq lan ad i, o ‘ng va chapni farqlash, nan,alam i ch ap d an o ‘ngga qarab o ‘ng q o ‘l bilan ko‘rsatish, yuqorigi va pastki (doskalar), chapdan o ‘ngga iboralarini tushunish k o ‘nikm asi m ustahkam lanadi.
B o lalar fig u ra la r — d o ira , k v a d ra t, u c h b u rc h a k n i sezish ,
harakat va k o ‘rish y o ‘li bilan tekshirib k o ‘rishni m ashq qiladilar,
ularni rang va hajm laridagi farqlarga q aram asdan bilib olishni o ‘rganadilar.
B o lalarn in g o ‘lch a m m u n o sa b a tla ri: u z u n ro q —q isq a ro q ,
kengroq—torroq, ko‘proq—kam roq haqidagi tasaw urlari va tegishli
m unosabatlarni aniqlash u ch u n y o n m a-y o n va u stm a-u st q o ‘yish
usullaridan foydalanish k o ‘nikm alari m ustahkam lanadi. Birinchi mshg‘ulotlardayoq bolalarda bu k o ‘nikm alarga qiziqish uyg‘otish va sh u g fcullanish m alakasini o ‘stirish n i davom ettirish m uhim aham iyatga ega.

Download 11 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham: