O'zbekiston respublikasi oliy va orta mahsus ta’lim vazirligi

Yangi uzilgan mevalar mikroflorasi.
O'simliklar yuzasida hamma vaqt mikroorganizmlar mavjuddir. Ular shamoi, suv, qushiar, xashoratlar yordamida keltiriladi. Sog'lom o‘simlikning mevalari ichidagi xujayrasi sterildir. Mevalar yuzasidagi fitopatogen bakteriyalar va zamburug'lar, viruslar sog'lom to'qimalarni zararlab parchalaydi va uning ichiga kirib oladi.
Mevalar yuzasining tabiiy mikroflorasi epiflt mikroflora deb ataladi va o'simlik turi, ob-havo va o‘simlikni joylashgan o'mi (ochiq grunt yoki issiqxona), uning rivojlanish bosqichi, mcvalaming pishish darajasiga bog‘liqdir.

• 
  Yuqori o'simliklar ishlab chiqaradigan va mikroorganizmlarga halokatli ta’sir qiladigan moddalami fitonsidlar deb ataladi. Fitonsidlar turli xil moddalar ' aralashmasidan iborat boigan uchuvchan moddalardir.
  

Xattoki, xlorofll ¹ it 2 mikroorganizmlarga baktcritsid si Rida ta’sir qiladi. Sog'lom mcvalaming 1 sm yuzasida minglab va un minglab bakteriyalar, achitqiturushlar. zamburug‘lar ¹ sporalari uchrasa, zararlangan mevalar yuzasida esa millionlab va yuz millionlab xujayralar uchraydi.
¹ Mevalar tashqi yuzasini zararlanishi epilit mikroflora miqdorini ko'paytiradi. ular esa mevalar bu/ilishini kcltirib chiqaradi. hamda dizenteriya, ich tcrlama bakteriyalar va boshqa kasalliklar qo‘zg‘atuvchilarini o'ziga jalb etadi. Bu bakteriyalarning yashovchanligini saqlash davri juda katta bo‘lib 1 dan 12 kungacha saqlanadi Yangi mcvalami sotuvga chiqarganda sanitariya talablariga rioya qilish kerak.

¹ Sabzavotlarning mikrobli buzilishi.
Sabzavotlami saqlamsh imkoniyatlari chcgaralangan. Ulami to’liq pishib yetillishi sari mikroorganizmlarga nisbatan chidamliligi kamaya boradi. Saqlash jarayonida sabzavotlarning mikroorganizmlar ishtirokida va fermentativ jarayonlar ta’siridagi parchalanishi bir paytda boradi.

1. 
   Hakteriyali chirishlar. Mahsulotlar buzilishiga asosan bakteriyalar sabab bo'ladi. Qo‘zg‘atuvchilar kcng tarqalgan bo‘lib xavfli bakteriya ho‘l chirish ko‘nnishida bo'ladi.
   

AUernaria zamburug 4 (Altcrnaria). Bu zamburug' mahsulotlami qoraytiradi. Sabzavotlarning zararlangan qismi ifloslangan kulrang mitseliy bilan qoplanadi. Zamburug' juda ko‘p hujayrali konidiyalami hosil qiladi, u avval jigarrang ko'rinishda bo'ladi, kcchroq qora bo'lib qoladi. Shuning uchun uning nomi qora chirishdir.
Suvli travmatik chirish. Chirishning bu turini qo'zg'atuvchilari kartoshka tuganagi ichiga zararlangan terisi orqali kirishi oqibatida u namlanib, qora rangga kiradi. Ezilganda ulardan suvli shira ajralib chiqadi. Tuganak asta-sekin to Miq yumshaydi. Uni kesilganda zararlangan va sog'lom qismlari o'rtasidagi aniq chegarani ko'rish mumkin.

122

3-ILOVA

Nazorat savollari

1. 
   Mevalar mikroflorasini tushuntiring.
   
2. 
   Mevalarda mikroorganizmlar keltirib chiqaradigan kasalliklar?
   
3. 
   Mevalar yuzidagi mikroorganizmlarga qarshi profilaktika?
   
4. 
   Sabzavotlar mikroflorasini tushuntiring.
   
5. 
   Sabzavotlarda mikroorganizmlar keltirib chiqaradigan kasalliklar?
   
6. 
   Sabzavotlar yuzidagi mikroorganizmlarga qarshi profilaktika?
   
7. 
   Konservalangan mahsulotlar mikroflorasi.
   
8. 
   Konservalar qanday mikroblar ta’sirida buziladi?
   

4-ILOVA
Kichik guruhlarda ishlash qoidasi

1. 
   O'quvchilar ishni bajarish uchun zarur bilim va malakalarga ega bo'lmog'i lozim.
   
2. 
   Guruhlarga aniq topshiriqlar berilmog'i lozim.
   
3. 
   Kichik guruh oldiga qo'yilgan topshiriqni bajarish uchun etarli vaqt ajratiladi.
   
4. 
   Guruhlardagi fikrlar chegaralanmaganligi va tayziqqa uchramasligi haqida ogohlantirilishi zarur
   
5. 
   Guruh ish natijalarini qanday taqdim etishini aniq bilishlari, oqituvchi ularga yo 'riqnoma berishi lozim.
   
6. 
   Nima bo'lganda ham muloqotda bo'ling, o'z fikringizni erkin namoyon eting.
   

Guruhlarga bo’lib topshiriq beradi va bajarganliklariga qarab baholanadi.

3 3

© !)