O‘zbeкiston respubliкasi oliy va o‘rta mahsus ta’lim vazirligi

Tayanch tushunchalar 

 

Iqtisodiyotni  davlat  tomonidan  tartibga  solish  (IDTTS) 

‒qonunchilik,  ijro  va  nazorat  qilish  xarakteridagi  tadbirlar  tizimini 

ishlab chiqish va amalga oshirishdir. 

                                                           

132

 Karimov I.A. 2014-yil yuqori o‘sish sur’atlari bilan rivojlanish, barcha mavjud imkoniyatlarni safarbar 

etish, o‘zini oqlagan islohotlar strategiyasini izchil davom ettirish yili bo‘ladi.   T.: O‘zbekiston, 2014-yil, 

23-bet. 

 

---

562 

IDTTS maqsadi ‒ iqtisodiy va ijtimoiy barqarorlikni ta’minlash, 

iqtisodiy  tizimni  mustahkamlash  va  uni  o‘zgarib  turuvchi  sharoitga 

moslashtirishga qaratiladi. 

Davlatning  iqtisodiy  vazifalari  ‒  iqtisodiy  tizimning  amal 

qilishiga shart-sharoit yaratish va iqtisodiyotni tartibga solish hamda 

iqtisodiy  o‘sishni  ta’minlashga  qaratilgan  chora-tadbirlardan  iborat 

bo‘ladi. 

IDTTS  usullari  ‒  tartibga  solishning  ma’muriy  va  iqtisodiy 

dastaklari birligidir. 

Bevosita  usullar  ‒  iqtisodiyotni  tartibga  solishning  taqiqlash, 

ruxsat berish va majbur qilish xarakteridagi ma’muriy vositalari. 

Bilvosita  usullar  ‒  iqtisodiyotni  tartibga  solishning  iqtisodiy 

vosita va dastaklari. 

Davlatning iqtisodiy siyosat ‒ bu iqtisodiyotni tartibga solish va 

iqtisodiy  o‘sishni  rag‘batlantirish,  bandlikni  ta’minlash  va 

inflatsiyaning oldini olish orqali aholi farovonligini oshirib borishga 

qaratilgan chora-tadbirlaridir. 

Davlatning monetar siyosati ‒ bu pul-kredit siyosati bo‘lib, pul 

muomalasini tartiblashni ko‘zda tutadi.  

Davlatning  fiskal  siyosati  ‒  bu  soliq-budjet  siyosati  bo‘lib,  u 

soliqlar  vositasida  budjetga  mablag‘larni  jalb  qilish  hamda  uni 

iqtisodiy va ijtimoiy maqsadlar uchun sarflashni nazarda tutadi.  

Global  iqtisodiy  siyosat  ‒  dunyodagi  yetakchi  mamlakatlar 

hukumatlari,  xalqaro  banklar,  moliya  korporatsiyalari,  transmilliy 

korporatsiyalar tomonidan amalga oshiriladi.  

Ijtimoiy  siyosat  –  insonni  kamol  toptirishga  qaratilib,  tarkiban 

bandlik, daromad va ijtimoiy himoya siyosatlaridan iborat bo‘ladi.