O‟zbеkistоn rеspublikаsi оliy vа o‟rtа mахsus tа‟lim vаzirligi urgаnch dаvlаt univеrsitеti

kelgan  sayyohlarga  antiqa  taom  va  mahsulotlardan  tatib  ko„rishga  imkon 
yaratadi.  
Gastronomik  tur  xizmat  sifatida  nafaqat  sayohat  qilish  bo„lib 
hisoblanadi,  balki  dunyoning  boshqa  biror  joyida  takrorlanmaydigan  va 
betakror  ta‟mga  ega  bo„lgan  masalliqlardan  tarkib  topgan  ma‟lum  bir 
hududdagina  uchrovchi  taomlarni  tatib  ko„rishga  qaratilgan  tadbirlar 
majmuiga kiradi. 
Gastronomiya turizmining turlari 
Bugungi  kunda  aholi  qatlamining  quyidagi  vakillari  gastronomik  turistlarni 
hosil qiladi: 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
15.1-rasm. Gastronomik turistlarning tarkibi 
Gastroturlar  ikki  turga  bo‗linadi:  qishloq  («yashil»  deb  nomlanuvchi)  va 
shahar gastroturlariga bo‗linadi. Buning o‗ziga xos farqi shundakim, qishloq joyiga 
sayohatga  chiqayotgan  turist  ekologik  toza  mahsulotni  tatib  ko‗rishga 
yo‗naltirilgandir.  Masalan:  «yashil»  turlarda  o‗rmonlarda  o‗sib  turgan  yovvoyi 
mevalarni  yig‗ish,  dalalarda  o‗sib  yotgan  meva  va  sabzavotlarni  yig‗ish,  ruxsat 
berilgan  joylarda  ov  va  vino  ishlab  chiqarish  yo‗llari  bo‗ylab  sayohatni  taklif 
Gastroturistlar 
 
Odatiy turizmdan o‗zgachasini istovchilar 
 
O‗zining ovqatlanish ratsioniga o‗zgartirish kiritmoqchi bo‗lganlar 
 
Gurmanlar (mazzali taom istovchilar) 
 
Ish faoliyati taomni tayyorlash va uni iste‘mol qilish bilan bog‗liq 
bo‗lganlar 
 
O‗zining shaxsiy gastroturini tashkil etishga qiziqqan turistik 
korxonalar vakillari 
 

---

227 
 
qiladi. Shahar gastroturlari konditer fabrikasiga sayohatni yoki kichik kolbasa sexi, 
shu sex qoshida joylashgan restoran va shu yerda tayyorlanadigan tansiq taom sexi 
mahsulotlari bilan tanishtiriladi. 
Bundan tashqari, bizlarga   bir hududning turli-xil taomlari   va bir  xil taomni 
turli  xil  mamlakatlarda  tayyorlanishi  bilan  ham  aynan  shu  gastroturlar 
tanishtiradilar.  Bu  juda  ham  mashhur  bo‗lgan  fransuz  bolgar  vinolari  turi  bo‗lib 
sayyohlarni  uzum  ishkomlari  bo‗ylab  sayohatga,  uzum  yig‗ishga  va  vinolar  tatib 
ko‗rish (degustatsiyasi)ga chorlaydi.  
Gollandiya,  Shvesariya  va  Italiyaga  pishloqli  turlarda  sayohatchilar 
pishloqlarni  eng  sara  navini  tatib  ko‗rishi  va  pishloqli  yarmarkalarga  tashrif 
buyurishi mumkin. Germaniya, Avstriya, Chexiya, Belgiya bo‗ylab pivo turlarida 
bu  ichimlik  ishqibozlariga  pivoning  turli-xilligidan  tashqari,  pivo  tayyorlanish 
xonalari,  mashhur  pivo  barlari  va  festivallarga  tashrifi  bilan  ham  ajralib  turadi.  
Shuni  ta‘kidlash  joizki,  har  bir  davlatni  o‗ziga  xos  gastroturizm  salohiyati 
mavjuddir. 
 Zero  har  bir  davlatning  o‗ziga  xos  milliy  oshxonasi  va  unda  boshqa  bir 
mamalakatda  takrorlanmaydigan,  asrlar  osha  saqlanib  kelayotgan,  o‗zining 
takrorlanmas  mehmondo‗stligi  va  milliy  taomlari  bo‗lgan  oshxonasi  mavjuddir. 
Masalan,  Yaponiyada  turistlar  gid  boshlovchi  yordamida  ularning  milliy  taomi 
bo‗lgan «sushi»ni  tayyorlash uchun mahsulotlar harid qilishadi va sayyohlar ko‗z 
oldida  mashhur  bosh  oshpazlar  (shef-povarlar)  tomonidan  «sushi»  tayyorlanadi. 
Pasta  nazarimizda Italiya sarhadlaridan chiqib ketgan juda ham oddiy taom bo‗lib, 
ko‗ringani bilan, kulinar sayohatda turist bu taomni turli xilligi, uning takrorlanmas 
ta‘mi  va  bir  xil  reseptda  turli  xil  oshpazlar  tomonidan  tayyorlangan  pastaning 
mo‗jizaviy ta‘mi bilan tanishadi hamda uni bir-biri bilan qiyoslaydi.