O’zbekisтon respublikasi oliy va o’rтa maхsus тa’lim vazirligi o’zbekisтon respublikasi davlaт soliq qo’miтasi soliq akademiyasi

6. Zahira kapitalini tekshirish.

№21 BHMS ga muvofiq korxonaning ta’sis hujjatlariga muvofiq foyda hisobidan yaratilgan zahiralar, aktivlarni qayta baholashda hosil bo’lgan inflyatsion zahiralar, qaytarib berilmaslik sharti bilan olingan mol-mulklar zahira kapitalini tashkil etadi. Zahira kapitalining mavjudligi va harakati quyidagi schyotlarda hisobga olinadi.

8510-«Mulklarni qayta baholash bo’yicha tuzatishlar»;

8520-«Zahira kapitali»

8530-«Qaytarib bermaslik sharti bilan olingan mol-mulklar»

Auditor zahira kapitalini tekshirishda, dastavval, uni shakllantirish uchun asos bo’luvchi me’yoriy hujjatlar mavjudligi va ularga rioya qilinayotganligini aniqlaydi. Balansning «Zahira kapitali» moddasi bo’yicha mavjud summaning tegishli sanaga tuzilgan sintetik va analitik hisob registrlaridagi (8510, 8520 va 8530 schyotlar bo’yicha kredit) qoldiqlariga tengligi tekshiriladi.

Zahira kapitaliga foydadan ajratmalar, uning korxona ta’sis hujjatlarida ko’zda tutilgan korxona ustav kapitalining 10 % yetmaguncha ajratilaveradi. Auditor ushbu kapitalning to’g’ri tashkil etilishi va to’ldirilib borilishini tekshirishda ajratmalar hisobiga yaratilgan zahira kapitali ustav kapitalining 10% dan oshmaganligi, mulklar (asosiy vositalar)ni qayta baholashda hosil bo’lgan inflyatsion zahiralarning hammasi 8531-schyot kreditiga olib borilganligini aniqlaydi.
BILIMLARNI CHUQURLASHТIRISH UCHUN SAVOLLAR:

1. 
   Ustav kapitalaini shakllantirish tartibi qanday?
   
2. 
   Ustav kapitali auditining me’yoriy asoslari bo’lib qaysi hujjatlar hisoblanadi?
   
3. 
   Zahira kapitali auditining manbasini ayting.
   
4. 
   Хususiy kapital auditining maqsadi nimadan iborat?
   
5. 
   Хususiy kapital auditining vazifalari nimalardan iborat?
   
6. 
   Хususiy kapital auditining rejasi qaysi me’yoriy hujjat asosida tuziladi?
   
7. 
   Хususiy kapital auditining dasturini tuzish uchun qaysi standartga asoslanish kerak?
   
8. 
   Zahira kapitali qaysi mablag’ hisobiga shakllanadi?
   
9. 
   Sotib olingan xususiy aksiyalarni tekshirishda qaysi hujjatlardan foydalaniladi?
   
10. 
    Тaqsimlanmagan foyda moliyaviy hisobot tarkibidagi qaysi shaklda o’z ifodasini topadi?