O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maхsus ta’lim vazirligi o‘zbekiston respublikasi madaniyat va sport ishlari vazirligi

 
uqoridan to‘g‘ri to‘p kiritish
. 
O‘yinchi to‘rga qaragan holda 
Yuqori holatni egallaydi (10-rasm). 
10-rasm. 
2
( Pittera.C, Pedata.P, Pasqualoni.P., 2010.-317 p)
T 
Y 

---

93 
o‘p ko‘krak sathida ushlab turiladi, bir oyoq oldinga qo‘yiladi (zarba beruvchi qo‘lga 
nisbatan qarama-qarshi). To‘p 1 m Yuqoriga oldinga tashlanib, o‘yinchi qo‘lini Yuqoriga-
orqaga harakatlantiradi va zarba beruvchi qo‘l - yelkasini orqaga-Yuqoriga olib boradi. Zarba to‘g‘ri 
qo‘l bilan birmuncha oldinda bajariladi.
1
11-rasm. 
u usul ikki xil variantda: to‘pga aylanma harakat berib va aylanma harakat bermasdan amalga 
oshirilishi mumkin. 
To‘pga aylanma harakat bermasdan to‘p kiritish usuli birmuncha 
murakkab usul hisoblanadi. Bu usulda quyidagi elementlarning bajarilishiga qat’iy amal qilish 
zarur (11-rasm).
2
 
Hujum zarbasini 2 yo‘l bilan bajarish mumkin: to‘g‘ri (to‘rga nisbatan to‘g‘ri turgan 
holda) va yon tomon bilan (to‘rga nisbatan). 
uqoridan yon tomon bilan to‘p kiritish. 
Yuqoridan yon tomon bilan to‘p kiritish usulida 
o‘yinchi to‘rga nisbatan yon tomon bilan oyoqlarini tizzadan bukkan holda turadi (12-rasm). 
To‘p 1 m gacha balandlikda yelka ustiga tashlanadi. O‘ng qo‘l bilan zarba berilganda, u pastdan orqaga 
harakatlanadi, bunda yelka pastga tushirilib, gavdaning og‘irligi o‘ng oyoqqa o‘tkaziladi.
1
(Pittera.C, Pedata.P, Pasqualoni.P., 2010.-320 p,)
2
(Pittera.C, Pedata.P, Pasqualoni.P., 2010.-368 p)
T 
B 
Y 

---

94 
12-rasm. 
To`p kiritish mashqlari.
Z
amonaviy voleybolda standart xolatdan 
ijro etiladigan to`p kiritish nafaqat o`yinni 
boshlash 
maqsadida 
qo`llaniladigan 
vosita, 
balki 
borgan 
sari 
ochkoga 
erishadigan 
o`ta 
salmoqli 
xujum 
usullaridan biriga aylanib bormoqda. 
Shuning uchun qam yetakchi trenerlar 
to`p 
kiritish 
maqoratini 
raqib 
o`yinchilarini 
maydonda 
joylashishi 
qolatiga 
qarab 
shartli 
ravishda 
yaratiladigan modellashtirilgan o`yin 
vaziyatlari 
ta'sirida 
muayyan 
o`yin 
vazifalariga muvofiq 
mashqlantiradilar. 
To`p kiritish faol xujum vositasi sifatida 
ochko olish yoki raqib xujumini maqsadli 
tashkil qilishga yo`l bermaydigan texnik-
taktik usuldir. Bunday natija to`p kiritish 
aniqligi, seryo`nalishligi va kuchliligi 
bilan ta'minlanishi mumkin. To`p kiritish 
maqoratini 
shakllantirish 
jismoniy
yuklanganlik 
va 
ruxiy 
zo`riqqanlik 
darajasini e'tiborga olgan qolda amalga 
oshiriladi. Bu borada ustunlik to`p 
kiritish usullarining ikki turi bilan 
ta'minlanadi.