O’zbеkistоn rеspublikаsi оliy vа o’rtа mахsus tа’lim vаzirligi o’zbеkistоn rеspublikаsi sоg’liqni sаqlаsh vаzirligi

SIYDIKDAGI MODDALARNI MIQDORINI ANIQLASH 

1 ml sikdikdagi moddalar miqdorini Nechiporenko usulida aniqlash. 

3  soatlik  siydik  yig`ilib,  katakchalari  moddalar  Ambyurje  usulida  tahlil 

etiladi 

1  sutkalik  yig`ilgan  siydik  asosida  katakchali  moddalar  hisoblanadi. 

Kakoviskiy Adissa usulida. 

Buyraklarning  siydik  yo`llarining  yuqumli  bakteriyalar  tekshiruvdan 

o`tkaziladi. 

Siydik  chiqarish  yo`llari  bilan  kasallangan  bemor  palatasi  yaxshi 

isitilgan bo`lishi shart. Chunki sovuq xonada, ayniqsa oyoqlar sovqoyganda siydik 

---

 

 

chiqarish  ko`payadi.  Bunday  kasallar  tagiga  kilyonka  solish  zarur.  Siydikni  tutib 

turolmagan bemorlarni taxorat qildirib bolalar kremini surish kerak. 

SIYDIK TAHLILI 

Siydikni tahli etish faqat buyrak va siydik yo`llari kasalligida emas balki 

barcha  kasalliklarda  muhim  o`rin  tutadi.  Siydik  tahlili  usullari.  Umumiy  tahlil: 

siydikning  rangi,  tiniqligi,  hidi,  suyuq  quyuqligi  aniqlanadi.  Siydik  quyqasini 

mikroskopda  ko`riladi  va  bunda  eritrositlar,  leykositlar,  trambositlar  va  tuzlar 

aniqlanadi.  Kimyoviy  tahlil  asosida  oqsil,  glukoza,  bilirubin  hamda  minerallar 

aniqlanadi. 

KASALLARNI TEKSHIRUVGA TAYYORLASH 

Hamshira  bemorga  siydik  tahlilini  tushuntirishi  kerak.  Siydik  topshirishdan  avval 

bemor sovunlab tahorat olishi kerak. Siydikni tahlilga topshirishda bemor ertalabki 

siydikning  oldini  unitazga  tushurib  keyingisini  idishga  150-200  ml  olishi  kerak. 

Analiz idishi sovunlab yuvilishi va yaxshilab quritilgan bo`lishi shart. Analizlar 1 

soatdan ortiq turmasligi va laboratoriyaga yuborilishi shart. Umumiy siydik tahlili 

uchun  150-200  ml;  Nechiporenko  usulidagi  tahlil  uchun  5-10  ml;  Ambyurje 

usulidagi tahlil uchun 0.5 l; Kakovskiy Addis usulida tahlil uchun bemor kechki 10 

da unitazga siyib kechasi siydik ajratmasligi kerak, so`ng ertalab soat 8:00da 0.5-1 

l siydik topshirishi kerak. Zimneyskiy usuli uchun ertalab 6 da unitazga siyib so’ng 

har 3 soatlik siydikni alohida alohida qilib yig`iladi,har bir idish normasi va vaqti 

ifodalanadi.  

SIYDIKNING BAKTERIALOGIK TAHLILI 

Bemor  ertalab  kaliy  permanganat  bilan  tahorat  qilib  10-15  ml  siydikni  olib 

topshiradi.  

SUTKALIK SIYDIK. 

Ertalab soat  8:00 da unitazga siyib qolgan siydikni sutka davomida 3 litrli bankaga 

yig`iladi. Agar glukoza yoki oqsilga tekshirilayotgan bo`lsa  shu 3 litrli siydikdan  

100-150 mlni olib hamshira laboratoriyaga yuboradi. 

BUYRAK SIYDIK YO`LLARI RENTGEN TAHLILI 

Retrograf  urografiya  siydik  katetori  orqali  yuborilib  tekshiriladi.  Bunga  bemorni 

tayyorlash shart emas. Bu tekshiruv usulida anomaliyalar, har hil yaralar, o`smalar 

aniqlanadi.  Rentgen  orqali  tekshirish  uchun  bemor  2  3  kun  oldin  parhez  qilishi 

lozim.  Kaloriyali  hamda  qorinni  dam  qiluvchi  taomlar  iste’mol  qilmasligi  kerak. 

---

 

 

Non,  kartoshka,  dukkakli  ovqatlar,  sut,  sabzavot  va  mevalar  iste’mol  qilmasligi 

shart.  Tekshiruvdan  12-18  soat  oldin  suyuqlik  ichish  man  etiladi.  2  soat  oldin 

tozalovchi klizma och qoringa qilinadi.