O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maхsus ta’lim vazirligi o‘zbekiston respublikasi madaniyat va sport ishlari vazirligi

Inson 
– 
badiiy 
obraz 
badiiy tanqidchi 
aktyor 
musavvir, dizayner 
Inson – inson 
psixolog 
o’qituvchi, vrach 
rejissyor 
Keltirilgan klassifikatsiyaga muvofiq kasb o’rinlariga qarab, ularning kasb faoliyatiga 
qo’yiladigan asosiy talablarni bilgan holda, zamonaviy va to’ridan – to’g’ri o’z kasbiy 
qiziqishlaringiz va qobiliyatingizni namoyon qilishingiz mumkin. 
 
3.3. Mehnat vosita/qurollarining asosiy belgilariga ko’ra kasb bo’limlari 
 
Uchinchi
daraja
da avvalgi darajadagi har bir kasb to’rtta bo’limga bo’linadi va bunda 
mehnat qurollari asosiy belgilar sifatida tanlab olinadi
 (ammo har doim ham emas): 
 
1. 
Qo’l mehnatiga asoslangan
kasblar 
(Q)
Misollar:
1) 
Gnostik
kasb sinfiga ko’ra – ximyaviy – bakteriologik tahlil laboranti; stonok va slesar 
ishlari bo’yicha nazoratchi, feldsher – laborant;

---

62 
2) 
O’zgaruvchan
kasb sinfidagilar – veterinar feldsher, slesar, kartograf, rassom;
3) 
Izlanuvchi
kasbi sinfida qul ostidagi buyumlar faqatgina yordamchi mehnat quroli sifatida 
bo’lishi mumkin, masalan konstruktor qo’lida qalam va qog’oz kabi. 
2. 
Mashina va qo’l mehnati
kasblari 
(M)
Qo’l mehnati bilan boshqariladigan mashinalar mehnat predmetini qayta ishlash, o’zgartirish, 
aralashtirish uchun yaratiladi, shuning uchun bu bo’lim klassifikatoriga xos bo’lgan kasb egalariga 
ekskavator mashinistlar, tokarlar, avtomobil haydovchilari kiradi. 
3. Avtomatlashtirilgan va avtomatik tizimni qo’llash bilan bog’liq bo’lgan kasblar (A)
Inkubator sexdagi operatorlar, dasturlashtirilgan stanokni boshqaruvchi opreatorlar, magnit 
zapis operatori.