O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maхsus ta’lim vazirligi o‘zbekiston respublikasi madaniyat va sport ishlari vazirligi

4-Mavzu. Kasblarning psixologik tasnifi (klassifikasiyasi) va uning mohiyati 
Kasblarni tasniflash (klassifikasiyalash)ning psixologik asoslari, manbalari va omillari. 
Ye.A.Klimov tasnifi va uning psixologak tavsiflanishi. Kasblarni guruhlarga ajratishning o’ziga 
xosligi masalalari. Kasbiy tayyorgarlikning psixologik asoslari, jabhalari va o’lchash mezonlari. 
Kasbiy bilimlar, ko’nikmalar va malakalar, ularni egallashning o’ziga xos xususiyatlari. Ularning 
tuzilishi, sxemasi, grafikasi to’g’risida mulohazalar. Mutaxassislarni tayyorlashning ixtisosiy 
jihatlari, tomonlari va daqiqalari. 
Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: 
dialogik yondashuv, muammoli ta’lim, T-sxemasi, 
blits-so‘rov, munozara, o‘z-o‘zini nazorat.
Adabiyotlar: A1; A3; A4; A5; Q1; Q2; Q5; Q6. 
 
5-Mavzu. Kasbga o’qitishning psixologik asoslari
Kasb tanlashga yo’llash psixologik muammo sifatida. Kasb tanlashga yo’llashning tadqiqot 
tarixi. Kasb tanlashga yo’llashning tarkibiy qismlari, tuzilishi va ta’rifi: kasb maorifi, kasb tanlashga 
yo’llash, kasbga saralash, kasb adaptasiyasi, kasbiy kamolot (shakllanish).Kasb tanlash nazariyalari 
va amaliyoti. Kasb tanlash bosqichlari va ularning psixologik tavsifi.Kasb tanlash motivlari va ularning 
psixologik mohiyati. Kasb tanlash motivirovkasi. Motivlarning adekvatliga, obyektivligi.Kasbiy 
motivlarning anglanganlik va anglanmagan darajalari. Kasbiy motivasiyaning etnopsixologik 
xususiyatlari. 
Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: 
dialogik yondashuv, muammoli ta’lim, T-sxemasi, 
blits-so‘rov, munozara, o‘z-o‘zini nazorat.
Adabiyotlar: A2; A3; A4; A5; Q1; Q2; Q5; Q6. 
6-Mavzu. Professiografiya (professiogramma) to’g’risida umumiy tushuncha 
Professiogramma tarixining kelib 
chiqish 
sabablari, 
imkoniyatlari 
takomillashishi. 
Psixotexnika haqida tushuncha. Professiogrammaning tuzilishi va o’ziga xos xususiyatlarga egaligi. Uning 

---

19 
biologik, tibbiy, pedagogik, psixologik tarkiblari. Professiogrammaning psixologik tabiati. Kasbning shaxs 
oldiga qo’yadigan talablari va ularning xususiyatlari, tavsiflari. Professiogramma (professiografiya) ta’rifi. 
Kasbiy talablarga yondoshuvlar rang - barangligi. Ularning biologik, pedagogik, sosiologik, falsafiy 
psixologik mohiyati, asoslari va manbalari. 
Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: 
dialogik yondashuv, muammoli ta’lim, T-sxemasi, 
blits-so‘rov, munozara, o‘z-o‘zini nazorat.
Adabiyotlar: A2; A3; A4; A5; Q1; Q2; Q5; Q6.