O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maхsus ta’lim vazirligi davlat soliq qo‘mitasi soliq akademiyasi

O’zgaruvchan omillardan biri o’zgarganda asosiy ko’rsatkich qanchaga o’zgarishini hisob-kitob qilish.



Zararsizlik nuqtasini aniqlash usuli.
D,so’m, X,so’m
S otishdan tushgan tushum D=K*X1

Umumiy harajat
X =Xdoim+K*Xo’zg
Zarar
Xdoim Doimiy harajatlar

Foyda Ko Ishlab chiqarilgan mahsulot hajmi, dona


“Zararsizlik nuqtasi”ni aniqlash formulasi quyidagi ko’rinishga ega:

Izoh: Barcha harajat va sotish miqdorlari – yillik; Xdoim -doimiy harajatlar; X =Xdoim+K*Xo’zg-umumiy harajatlar; Xo’zg-bitta maxsulotga ketgan o’zgaruvchan harajatlar; K-maxsulot soni; D=K*X1 - Sotishdan tushgan tushum (umumiy daromad); X1-maxsulot birligi narhi. Bunda zarasizlik nuqtasi (Ko) umumiy harajatlar umumiy daromadga teng bo’lganda topiladi: D= X, ya’ni Ko*X1=Xdoim+Ko*Xo’zg. Bu yerdan: Ko=Xdoim/ (X1-Xo’zg).

Investitsiya loyihasini amalga oshirishning turli shart-sharoitlari, ya’ni loyiha stsenariylari:
Optimistik stsenariy	Xaqiqatga yaqin bo’lgan stsenariy	Pessimistik stsenariy
loyihaning optimistik variantini, ya’ni masalan, sotish xajmining yuqoriligi, loyixa maxsuloti narxining yuqoriligi, barcha joriy xarajatlar kam bo’lgan shart-sharoitlar	eng ko’p bo’lishi mumkin bo’lgan shart-sharoit (variant).	loyihaning pessimistik variantini, ya’ni masalan, sotish xajmining pastligi, past narxlar, barcha joriy xarajatlar yuqori bulgan shart-sharoitlar