O'zbekiston respublikasi oliy va 0 ‘rta maxsus ta’lim vazirlig1 T. A. Otaqo‘ziyev, E. T. Otaqo‘ziyev bog‘lovchi

O lm aliq fosfogipsidan markasi (rusumi) 200 va 300 b o lg a n yuqori
darajali m ustahkam gips b o g lo v c h i moddalari olish m um kinligini
tasdiqladi.
Fosfogipsli havoda qotadigan bog‘lovchi modda - angidrit sement
ishlab chiqarish uchun tekshirib ko‘rildi. Angidrit sementning asosiy
tarkibiy qismi suvsiz kalsiy sulfat (C a S 0 4) dan iborat b o ‘lib, tabiiy
gipstoshini C a S 0 4 • 2H 2Q 600—750°C haroratda kuydirish y o li bilan
ohnadi. Angidrit sement ishlab chiqarish uchun tarkibida gips b oigan
turli kim yoviy chiqindilardan foydalanish mumkin.
B iz quyidagi k im y o v iy tarkibli fo sfo g ip sd a n u n ga ish lo v
berm asdan foydalandik:
Q .K .Y .= 2 0 ,9 0 ; F e2O3= 0 ,5 3 ; 
N a 2O = 0 ,1 5 ; 
M gO = 0,12.
SiO 2= 9 ,0 0 ; 
C aO = 27 ,60 ; 
1 ^ 0 = 0 ,1 7 ;
A l2O = 0 ,3 2 ;
SO4= 3 9 ,7 0 ; 
P20 5= l,7 2 ;
K uydirish jarayonini m ufel pechkasida 6 0 0 —750°C daraja
haroratda har 50°C dan keyin 2 va 4 soat tutib turib bajardik.
Kuydirilgan mahsulotlar kim yoviy tahlil qilindi, ulam ing natijalari
kuydirilgan m ahsulotlar k im yoviy tarkibida sezilarli farqlarni
k o‘rsatmadi.
Rentgenogramm alarda tekisliklararo masofalari d = 3 ,4 9 ; 2,83;
2 ,4 5 ; 2 ,3 2 ; 2,19; 2 ,0 8 ; 1,86; 1,74; 1,6 4 Ä takrorlanadigan
angidritning kuchli chiziqlari bor.
62

---

F iz ik -m e x a n ik sin ovlard an o ‘tk a zish u c h u n kuydirilgan
materiallar 008 raqamli elakda 8— 10% qoldiq qolgunicha elandi.
Suv bilan- b o g io v c h i nisbati normal quyuqlashishga muvofiq
ravishda shakllantirish uchun qabul qilindi. Q otish katalizatorlari