O'zbekiston respublikasi oliy va 0 ‘rta maxsus ta’lim vazirlig1 T. A. Otaqo‘ziyev, E. T. Otaqo‘ziyev bog‘lovchi

usuli keng tarqalgan. P o'lat silindr va vertikal o ‘qqa o ‘rnatilgan
qorgichdan iborat qozonga kukun qilib tuyilgan gips solinadi.
Q ozonning diametri bo'ylab to'rtta isitgich quvuri o'tkazilgan. Ular
solinayotgan xo m gipsni pishiradi va tayyor m ahsulot q o zon
tagidagi g ‘alvir orqali gips yig'uvchi bunkerga tushadi. 2 m 3 qozon
hajm ining ish unum i 2 soatda 1000 kg ga teng. G ips kukunining
q ozonda pishish vaqti 1— 1,5 soat.
Asosan yarim suvli gipsdan iborat boMgan va gips-toshdan iborat
term ik ishlash y o ‘li bilan tayyorlanadigan qurilish gipsi deb
ataluvchi m ahsulotni fosfogipsdan ham olish mumkin. Yarim suvli
gipsning tarkibida 38,63% CaO , 55,16% S 0 3 va 6,21% H 20 bor.
22

---

M D H davlatlaridagi ko'pgina ilm iy tadqiqot m uassasalari
iosfogips chiqindilaridan foydalanish m asalasi ustida tadqiqot
ishlari olib bormoqdalar. Arm aniston Respublikasi FA U m u m iy
anorganik kim yo institutining V N IIS trom (R ossiya) bilan ham -
korlikda ishlab chiqqan fosfogipsdan texnikaviy gips ishlab ch i-
qarish usuli bosim ostida fosfogipsni digidratatsiyalashga asoslangan.
Unda olingan a -yarim m olekula suvli gips filtirlanadi, keyin issiq
suvda chayib quritiladi (chizm aga qarang).
Fosfogipsni a -yarimgidratga aylandrish chizmasi.
23

---

Institut tavsiya etgan chizm aga binoan fosfogips tasmali trans-
portyor yordam ida pulpa tayyorlash uchun «chan»ga (sig‘imga)
uzatiladi. Pulpada suyuq va qattiq fazalar nisbati S:Q =4:1. Keyin
pulpa markazidan qochirm a nasos orqali quyultirgichga yuboriladi.
O qova suvlar kanalizatsiyaga tushiriladi, quyultirilgan pulpa esa