O‘zbеkiston rеspublikasi oliy

Qisqa tutashtirilgan rotorli asinxron motor xarakteristikalarining asosiy jihatlari

Faza rotorli motorlarda yurgazish xarakteristikalarini shakllantirish uchun rotor zanjiriga qo‘shimcha qarshiliklar kiritiladi va motor tezlik oshishi bilan bu qarshilik kamaytirib boriladi.
Qisqa tutashtirilgan rotorli motorlarda rotor zanjiriga qo‘shimcha qarshilik kiritishning iloji yo‘q. Biroq xuddi shunday natijaga to‘kni otkazgich sirtiga chiqarish effektini qollash yoli bilan erishish mumkin. Bu hodisaning mohiyati
quyidagicha. Elektrmagnit induktsiyasi qonuniga kora otkazgichdan o‘zgaruvchan tok otayotganida unda E.Yu.K. induktsiyalanadi. Bu E.Yu.K. tokka qarshi yonalgan bo‘ladi.

yoki
e_L= - = - L = - L * cos (3.33)


e_L= - 2

Bu E.Yu.K. qiymati I_m tokining qiymatiga, uning chastotasiga va induktivligiga bog‘liq. Shuningdek, o‘tkazuvchi atrof-muhitiga ham bog‘liq bo‘ladi. Agar otkazuvchi havoda bo‘lsa muhitning magnit otkazuvchanligi juda kichik bo‘ladi. Demak L induktivlik ham kam bo‘ladi. Bunday xolda chastota 50 Gts ( =314 ) bo‘lganda ozidan induktsiyalanish E.Yu.K.i sezilarsiz bo‘ladi. Agar otkazuvchi magnit otkazuvchining ichiga joylashtirilgan bo‘lsa boshqa gap. Unda induktivlik bir necha barobar ortib, ozidan induktsiyalanish E.Yu.K.i oshadi. Bu E.Yu.K. tokka qarshi yonalgan bo‘lib, tok otishiga tosqinlik qiluvchi induktiv qarshilik vazifasini bajaradi.
Ozidan induktsiyalanish E.Yu.K.ining otkazuvchi (rotor chulg‘ami sterjeni) motor rotori magnit otkazuvchi ariqlari ichiga joylashtirilgan holatini ko‘rib chiqamiz.(3.10.a- rasm) kesimni shartli ravishda uch bo‘lakka bo‘lib olamiz, ular o‘zaro parallel ulangan bo‘lsin. Sterjenning pastki qismidan o‘tayotgan tok Ф₁ oqimni hosil qiladi, bu oqimning magnit kuch chiziqlari magnit o‘tkazgichda uchrashadi. O‘tkazgichning bu qismida E_L1 ozidan induksiyalanish E.Yu.K.ning qiymati katta qiymatga erishadi, u esa i₂₁ tokiga qarshi yonalgan.