O‘zbekiston respublikasi oli

ISHLAB CHIQARISH ZAXIRALARINING HISOBI


3.1. ISHLAB CHIQARISH ZAXIRALARI HISOBINING VAZIFALARI, ULARNI TURKUMLASH VA BAHOLASH


Materiallar deb – ishlab chiqarish jarayonida to‘la iste’mol qilinib o‘zining dastlabki ko‘rinishini yo‘qotib, o‘z qiymatini to‘la ravishda mahsulot qiymatiga o‘tkazadigan mehnat buyumlariga aytiladi.
Materiallar hisobini to‘g‘ri tashkil qilish uchun korxonada narx –
nomenklaturasi ishlab chiqiladi.
Nomenklatura – bu korxonada foydalaniladigan materiallar, yarim tayyor mahsulotlar, ehtiyot qismlar, yoqilg‘i va boshqa material qiy- matliklarning tizimiga keltirilgan nomlarining ro‘yxati.
Buxgalteriya hisobining axborotlari materiallaridan ratsional foy- dalanish, xarajat normalarini kamaytirish, materiallarni oqilona saqlash va ularning butligini ta’minlash yo‘li bilan mahsulot tannarxini kamay- tirishga undashi kerak.
Bu sohada buxgalteriya hisobining asosiy vazifalari quyidagilardan iborat:
1. Material harakati bilan bog‘liq bo‘lgan hujjatlarni o‘z vaqtida rasmiylashtirish.
2. Materiallarning omborda to‘g‘ri saqlanishi ustidan nazorat qilish.
3. Materiallarning ishlab chiqarishda sarflanishi ustidan nazorat qilish.
4. Mahsulot tannarxini hisoblashda sarflangan materiallarni
kalkulyatsiya obyektlari o‘rtasida to‘g‘ri taqsimlash.
Ishlab chiqarish zaxiralari ulardan foydalanishning iqtisodiy maz- muniga ko‘ra quyidagi guruhlarga bo‘linadi:
Xomashyo – mahsulotning moddiy asosini tashkil etadigan mehnat ashyolaridir. Masalan, paxta, ruda va hokazo.