Rentabellik daromadlilik, foydalilik degan ma’noni anglatadi. Ren- tabellik ko‘rsatkichi foizlarda aniqlanadi.
Bozor iqtisodiyoti sharoitida rentabellikning ko‘pgina turlari mavjud bo‘lib, quyida ularning eng asosiylariga e’tibor qaratiladi:
1. Mol-mulk rentabelligi:
R = Sof foyda*100%/ Balans jami.
m
2. Investitsiya rentabelligi:
Ri= Sof foyda*100%/ (O‘z sarmoyasi+uzoq muddatli majburiyatlar).
3. Tannarx rentabelligi:
t
R = Sof foyda*100%/ Ishlab chiqarish xarajatlari.
4. Mahsulot rentabelligi:
R
mah
= Yalpi foyda*100%/Sotishdan tushgan sof tushum.
Korxona iqtisodiy nochorligini aniqlash ko‘rsatkichlari
Ko‘rsatkichlar
|
Aniqlash tartibi
|
Me’yoriy chegara
|
Nochorlik belgisi
|
Korxonaning to‘lov layoqati
|
Joriy aktivlar (jami)
Kt= ——————————— Muddati kelgan to‘lov majburiyatlari
|
2–3
|
Kt<2
|
Korxonaning moliyaviy mustaqillik darajasini baholash
|
O‘z mablag‘lari manbayi
Km= ——————————— Jami mulk
|
50% |
Km<50 %
|
Uzoq muddatli aktivlar va joriy aktivlar hamda moddiy aylanma mablag‘larni manbalashning holati
|
Oborot mablag‘lari naqdligi– Moddiy zaxiralar
O‘z mablag‘lari + Uzoq muddatli qarz kapitali – Moddiy zaxiralar O‘z mablag‘lari +Uzoq muddatli qarz kapitali +qisqa muddatli
qarz kapitali – Moddiy zaxiralar
|
Ortiq- chalik
|
Yetish- movchilik
|
O‘z va qarz mablag‘lari orasidagi nisbat darajalari
|
O‘z mablag‘lari
Ka= ——————————— Qarz mablag‘lari
|
2 dan ortiq
|
2 dan kam
|
Aktivlar, kapital va majburiyatlar rentabelligi
|
Sof foyda
Kr= ———————————— Aktiv, kapital, majburiyat
|
Kr>0
|
0 dan kichik
|
Ishlab chiqarish quvvatlaridan haqiqiy foydalanish darajalari
|
Ishlab chiqarish quvvatining haqiqiy darajasidagi mahsulot hajmi
Kf= ———————————— Texnik loyiha bo‘yicha ishlab chiqarilishi mumkin bo‘lgan hajm ko‘rsatkichi
|
Kf=1>0
|
Kf=1<0
|
Asosiy va nomoddiy aktivlarning holat ko‘rsatkichlari
|
Asosiy vosita va nomoddiy aktivlarning eskirish qiymati
Kz= ———————————— Asosiy vosita va nomoddiy aktivlarning boshlang‘ich qiymati
|
Ks>0,5
|
Ks>0,5
|
Muddati o‘tgan qarz majburiyat- larining holati
|
Muddati o‘tgan majburiyatlar
Kd/k= —————————— Jami majburiyatlar
|
Kd/k<0,5
|
Kd/k>0,5
|
BO‘LIM MAVZULARI YUZASIDAN NAZORAT SAVOLLARI
1. Moliyaviy hisobotning ahamiyati nimada?
2. Moliyaviy hisobotni tuzish tartibi haqida nimalarni bilasiz?
3. Inventarizatsiya deb nimaga aytiladi?
4. Choraklik va yillik moliyaviy hisobot qaysi muddatlarda taqdim qilinadi?
5. Konsolidatsiyalangan moliyaviy hisobot qaysi subyektlar tomonidan tuziladi?
6. Korxona moliyaviy holatiga baho berishda qanday ko‘rsatkichlar foyda- laniladi?
7. Korxonaning to‘lovga layoqatlilik darajasi qanday aniqlanadi?
8. Korxonaning moliyaviy mustaqillik darajasi qanday aniqlanadi?
9. Rentabellik nima?
10. Mahsulot rentabelligi qanday aniqlanadi?
0>50>2>
Do'stlaringiz bilan baham: |