O‘zbekiston respublikasi madaniyat va sport ishlari vazirligi o‘zbekiston davlat san’at va madaniyat instituti

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI
MADANIYAT VA SPORT ISHLARI VAZIRLIGI
O‘ZBEKISTON DAVLAT
SAN’AT VA MADANIYAT INSTITUTI
Qo‘lyozma huquqida
UDK 784.16
BBK 85.315
D 13


DAVRONOV BEKZOD DIYOR O‘G‘LI


MARKAZIY OSIYO MUSIQIY CHOLG‘ULARINING JAHON MUSIQA MADANIYATI RIVOJIDAGI O‘RNI
5A151601 –“Cholg‘u ijrochiligi” mutaxassisligi magistr
akademik darajasini olish uchun yozilgan
D I S S E R T AT S I YA

Ilmiy rahbar:

Professor O‘.G‘.Toshmatov

Toshkent-2016

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI
MADANIYAT VA SPORT ISHLARI VAZIRLIGI
O‘ZBEKISTON DAVLAT
SAN’AT VA MADANIYAT INSTITUTI


Fakultet: “Xalq Ijodiyoti” Magistratura talabasi:B.D.Davronov
Kafedra: “Cholg‘u Ijrochiligi” Ilmiy rahbar:prof.O‘G‘.Toshmatov
O‘quv yili: 2014-2016 yil Mutaxasissligi: 5A151601 –Xalq
Ijodiyoti “Cholg‘u ijrochiligi”


MAGISTRLIK DISSERTATSIYASI ANNOTATSIYASI

Magistrlik dissertatsiyasi Kirish, uchta bob va Xulosalardan tashkil topgan. Dissertatsiyaning Kirish qismida mavzuning dolzarbligi, tadqiqot obyekti, predmeti, undan kutilayotgan yangilik va mazkur ishning amaliy ahamiyati asoslab beriladi.

Disertatsiyaning birinchi bobi zarbli, damli va torli cholg‘ular misolida Markaziy Osiyo musiqa cholg‘ularining evolyusion о‘zgarishi va takomillashuvi masalalariga qaratilgan. Ikkinchi bob yuqorida qayd etilgan cholg‘ularning Markaziy Osiyo hududidan boshqa joyga tarqalishi va mahalliy xalqlarning turmush tarzi va yashash sharoitidan kelib chiqib о‘zgarishi va mahalliylashuvi masalalarini qamrab olgan.
Ishning uchinchi bobida О‘zbekistonda qо‘llanilayotgan qadimiy, an’anaviy va zamonaviy musiqa cholg‘ularining jahon musiqa madaniyatidagi о‘rni tahlil etiladi.
Markaziy Osiyo musiqa cholg‘ularining muqaddam ushbu nuqtai-nazardan о‘rganilmaganligi bois ushbu hududda tarqalgan musiqa cholg‘ulari О‘rta asr olimlarining chop etilgan risolalari, arxeologik qazilmalar paytida topilgan daliliy ashyolar, shuningdek О‘rta asrlarga oid miniatyuralardagi tasvirlarga asoslangan holda tadqiq etiladi.
Dissertatsiyaning ilovasida Markaziy Osiyo musiqa cholg‘ulariga о‘xshash va ularning kelib chiqishi bir xil, deb taxmin qilingan dunyo musiqa cholg‘ularining tasviri ham keltirilgan.
Magistrlik dissertatsiyada keltirilgan ma’lumotlardan cholg‘ushunoslik fani bо‘yicha mashg‘ulotlarda, milliy cholg‘ular tarixi bilan bog‘liq boshqa fanlardan о‘tiladigan nazariy va amaliy mashg‘ulotlarda foydalanish mumkin.