O’zbekiston Respublikasi Davlat byudjeti xarajatlari tahlili

хозирги давр
Биринчи
босқич
1991-1994 й

Биринчи босқич 1991-1994 йиллар - Ўзбекистоннинг ўз солиқ тизимини ташкил этиш ва солиқларнинг хазинавий аҳамиятини ошириш босқичидир

• 1991 йил 15 февралда қабул қилинган "Корхоналар, ташкилотлар ва бирлашмалардан олинадиган солиқлар тўғрисида"ги Қонун биринчи қонун бўлди.
• 1992 йил 9 декабрда қабул қилинган "Ўзбекистон Республикаси фуқоролари, чет эл фуқоролари ва фуқоролиги булмаганлардан олинадиган даромад солиғи тўғрисида"ги Қонун қабул қилинди.
• 1993 йил 7 майда Ўзбекистон Республикасининг "Маҳаллий солиқлар ва йиғимлар тўғрисида" ги Қонуни қабул қилинди.

1992 йил 1 январдан бошлаб корхоналардан 30% ставкада қўшилган қиймат солиғи, 15%дан 45%гача даромад (фойда) солиғи; акциз солиғи; мол-мулк солиғи; республикадан ташқарига олиб чиқиладиган маҳсулотлар ва хом ашё ресурсларига солиқлар жорий этилди.

• 1992 йил 1 январдан бошлаб корхоналардан 30% ставкада қўшилган қиймат солиғи, 15%дан 45%гача даромад (фойда) солиғи; акциз солиғи; мол-мулк солиғи; республикадан ташқарига олиб чиқиладиган маҳсулотлар ва хом ашё ресурсларига солиқлар жорий этилди.
• 1993 йилда давлат бюджети тақчиллигини камайтириш ва даромад қисмини мустахкамлаш мақсадида ресурс тўловлари ва сув учун тўлов жорий қилинди.
• 1993 йилда ишлаб чиқилган тартибга кўра хазинани тўлдириш, шунингдек, ресурслардан оқилона фойдаланишни таъминлаш мақсадида 6 фоизли ресурслар солиғи ва 30 фоизли амортизация солиғи жорий этилди.
• Корхоналар солиқлари тўғрисидаги қонунга 1993 йил 7 майда ўзгаришлар киритилиб чет эл валютасида олинадиган тушумдан солиқ жорий этилди. Бу солиқдан Республика валюта фондига ажратма аввал 25 фоиз, кейинчалик 10 фоиз қилиб белгиланди.

Амалдаги солиқ тизимини такомиллаштириш зарурлигидан келиб чиқиб 1994 йилдан бошлаб:

• Қўшилган қиймат солиғи ставкаси 20 фоизга пасайтирилди

• Мол-мулк солиғи бўйича солиққа тортиш обьекти қисқартирилди - солиқ асосий ишлаб чиқариш фондлари қийматидан олинадиган бўлди

• Қишлоқ корхоналари учун даромад солиғи жорий қилинди

• Моддий харажатларга нисбатан 6 фоизли тўлов бекор қилинди

• Иш хақи фондидан ижтимоий ажратмалар жорий қилинди