O’zbekiston Respublikasi Davlat byudjeti xarajatlari tahlili

Солиқ тушунчаси

• Солиқлар деганда Ўзбекистон Республикаси Солиқ Кодексида белгиланган, муайян миқдорларда ундириладиган, мунтазам, қайтариб берилмайдиган ва беғараз хусусиятга эга бўлган, бюджетга йўналтириладиган мажбурий пул тўловлари тушунилади.

Умумдавлат ва маҳаллий солиқлар ва йиғимлар

Умумдавлат	Маҳаллий
Фойда солиғи Жисмоний шахслар даромад солиғи ҚҚС Акциз Сув ресурсларидан фойдаланганлик учун солиқ Ер қаъридан фойдаланувчилар учун солиқлар ва махсус тўловлар Ягона солиқ тўлови Қатъий белгиланган солиқ Ягона ер солиғи	Ер солиғи Мол-мулк солиғи Ободонлаштириш ва ижтимоий инфратузилмани ривожлантириш солиғи; Жисмоний шахслардан транспорт воситаларига бензин, дизель ёқилғиси ва газ ишлатганлик учун олинадиган солиқ

Тўғри солиқлар

• Tўғри солиқларни тўғридан тўғри солиқ тўловчиларнинг ўзи тўлайди, яъни солиқни ҳуқуқий тўловчиси ҳам, ҳақиқий тўловчиси ҳам битта шахс бўлади

Эгри солиқлар

• Эгри солиқларни ҳуқуқий тўловчилари маҳсулот (иш, хизматни) юклаб юборувчилар ҳисобланади. Лекин, солиқ оғирлигини ҳақиқатдан ҳам бюджетга тўловчилари товар (иш, хизмат)ни истеъмол қилувчилардир, яъни эгри солиқларнинг барчаси бевосита истеъмолчилар зиммасига тушади.

Солиқ тизими

• Иқтисодий адабиётларда юридик ва жисмоний шахслардан олинадиган солиқлар ва бошқа мажбурий тўловларнинг йиғиндиси солиқлар тизими деб тушунилади.

Солиқлар ва бошқа мажбурий тўловларнинг элементлари

• солиқ солиш объекти;
• солиқ солинадиган база;
• ставка;
• ҳисоблаб чиқариш тартиби;
• солиқ даври;
• солиқ ҳисоботини тақдим этиш тартиби;
• тўлаш тартиби