O`zbekiston Respublikasi Axborot texnologiyalari Vazirligi Muhammad al Xorazmiy nomidagi Toshkent Axborot Texnologiyalari Universiteti Qarshi filiali Kompyuter tarmoqlari fanidan

Ko`p segmentli konsentratorlar
Kompyuterlar orasidagi turli xil segmentlarni birlashtirishda konsentratorlardan foydalanib bo`lmaydi va konsentratorlardagi shinalar bilan hech qanaqa aloqa o`rnatib bo`lmaydi. Ko`p segmentlarni bo`lish uchun ko`p segnetli konsentratorlar zarur bo`ladi va bu uni oson o`zgartirish imkonini beradi. (quyidagi rasm)

Katta hajmdagi ko`p segmentli konsentratorlar, misol uchun Nortel Networks kompaniyasining System 5000 yoki 3Com kompaniyasining PortSwitch konsentratorlari ichki shinalardan biri bilan portni bog`lash uchun alohida dastruriy ta`minotni talab qiladi, masalan mahalliy konfiguratsiyani konsol port orqali osil qiladi.
Natijada administrator tarmoqdagi foydalanuvchining kompyuteriga konsentratordagi istalgan portlar orqali ulanishi (bog`lanishi mumkin). Keyin bu har bir segmentni konsentratorning tuzilmasi dasturi orqali boshqarishi mumkin. Agarda ertasi kuni biror bir segment yuklanish (peregruzka) holatida bo`lsa konsentratordagi boshqa segmentlar orqali kompyuterga murojaat qilishi mumkin.
Konsentratorlaning tuzilmaviy qo`llanilishi
Konsentratorlarning tuzilmasiga qarab uning foydalanish sohasi farqlanadi va uni ko`rsatib beradi. Ishchi guruh konsentratorlarining barchasi ma`lum aniqlangan sondagi portlar bilan ishlab chiqiladi, korporativ konsentratorlar esa modulli ko`rinishda bo`ladi, bo`lim konsentratorlar esa oqim tuzilmali bo`ldi. Bunday bo`linish muhim hisoblanmaydi, va korporativ konsentratorlar sifatida modulli konsentratorlani ham qo`llash mumkin.
Konsentrator portlarini ko`pyatirish usullari
Bu juda sodda tuzilmaviy qo`llanish bo`lib, bu qurilma doimo keraksiz elementlar (masalan portlar, indikatsiya bo`limi va ta`minlash manbai) uchun alohida korpusni hosil qiladi. Chunki bu elementlarni band qilish foydasiz hisoblanadi. Odatda bu turdagi konsentratorlar faqat bir axborot almashnish muhitini hosil qilishi mumkin, va umumiy portlar soni 4-8 dan 24 tagacha o`zgartirish mumkin. Bitta port albatta tarmoq magistaraliga ulanish uchun ajratilgan bo`lishi shart (bu port AUI interfeysi bilan ishlaydi). Bu usl bilan ixtiyoriy fizik muhitdagi konsentrator portiga amaliy jihatdan murojaat qilish mumkin.
Ulanish usullari
1. modulli konsentratorlar;
2. oqimli konsentrator;
3. modul- oqimli konsentratorlar;
lokal tarmoqqa xizmat ko`rsatish

Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yhati

1. B.Х, Djurayeva Х.G, Irgashev «Informatika va informatsion texnologiyalar» Тoshkent –2001.

2. Raxmonqulova S.I. IBM «shaxsiy kompyuterlarida ishlash».Т., UUI, 1994 y.
3.X.Zayniddinov, S. O‘rinboyev, A. Beletskiy «Kompyuter tarmoqlari chuqurlashtirilgan kursi» «SHARQ» nashriyot-matbaa aksiyadorlik kompaniyasi bosh tahririyati Toshkent – 2007