O’zbekiston Respublikasi Axborot Texnologiyalari va Kommunikatsiyalarini

---

O’zbekiston Respublikasi Axborot Texnologiyalari va Kommunikatsiyalarini 

Rivojlantirish Vazirligi Muhammad al-Xorazmiy nomidagi Toshkent 

Axborot Texnologiyalari Universiteti Qarshi filiali 

 

 

 

“ TT va KT “ fakulteti 2 –bosqich TT-11-19 guruh talabasining  

Web-dasturlashga kirish

 fanidan tayyorlagan 

 

Mustaqil Ishi 

 

 

Mavzu: “Node JS haqida tushuncha, imkoniyatlari, amaliy ko’rsatmalar”  

 

 

 

 

 

 

Bajardi:    

 

 

 

 

 

 

Juraqulov Jahongir 

Tekshirdi:                                                    

 

Bahriddinov Akbar 

---

 

Node JS haqida tushuncha, imkoniyatlari, amaliy ko’rsatmalar 

 

Node yoki Node JS – bu V8 dvigateliga asoslangan (JavaScript ni mashina 

kodiga tarjima qilish) asoslangan dasturiy platform bo’lib, bu JavaScriptni 

ixtisoslashgan tilidan umumiy maqsadlar uchun mo’ljallangan tilga aylantiradi. 

Node JS JavaScriptga o’z IP si (C++ tilida yozilgan) orqali kirish/chiqish 

moslamalari bilan o’zaro ishlash, turli tillarda yozilgan boshqa tashqi 

kutubxonalarni ulash, ularga JavaScript kodidan qo’ng’iroqlarni amalga 

oshirish imkoniyatini qo’shadi. Node JS asosan web-server vazifasini 

bajaradigan serverda ishlatiladi , ammo Node JS da (NW.js, AppJS yoki Linux, 

Windows va MacOS dan va Electron-dan foydalanib) ish stoli derazalarini 

yaratish mumkin va hatto dastur mikrokontrollerlar ( masalan, tessel, low.js va 

espruino). Node.js hodisalarni boshqaruvchi va blokirovka qilinmaydigan 

kirish/ chiqishsiz asenxron) dasturlarga asoslangan.  

1996-  yilda  Netscape  server  tomonidagi  JavaScript-  SSJS)  [6][7]  ni  yaratishga 

harakat  qildi,  ammo  texnologiya  keng  qo’llanilmadi.  Rayan  Dahl,  Node.js 

yaratuvchisi Node is 2009-yilda Rayan Dal tomonidan ishlab chiqilgan bo’lib, ikki 

yil davomida serverlar tomonidan web-komponentlarni yaratish bo’yicha tajriba 

o’tkazgandan  so’ng  yaratilgan.  O’z  tadqiqotlari  davomida  u  oqimlarga 

asoslangan  parallelizmning  an’anaviy  o’rniga  voqealarga  yo’naltirilgan 

tizimlarga murojaat qilish kerak degan xulosaga keldi. Ushbu model soddaligi, 

arzon  xarajatlar  (“  ulanishga  bitta  oqim”  mafkurasi  bilan  solishtirganda)  va 

tezligi tufayli tanlangan. Node maqsadi “kengaytiriladigan tarmoq serverlarini 

yaratishning oson usulini” taklif qilishdir.