Keltirilgan toifalar
1.3.1. Sanaladigan toifa
Bir qancha qiymatlardan birini qabul qila oladigan o‘zgaruvchiga sanaladigan toifadagi o‘zgaruvchilar deyiladi va bunday o‘zgaruvchilarni elon qilishda enum kalit so‘zi va undan keyin toifa nomi hamda figurali qavs ichida vergullar bilan ajratilgan o‘zgarmas qiymatlar ro‘yhati ishlatiladi.
Masalan:
enum Ranglar{oq, qora, qizil, yashil};
Bu yerda Ranglar nomli sanoqli toifa yaratildi. Ushbu toifaning 4 ta
o‘zgarmas elementlari mavjud va ular dastlab 0 dan boshlab sanaladigan butun sonli qiymatga ega bo‘ladilar. Ayrim hollarda foydalanuvchi tomonidan o‘zgarmaslarga ixtiyoriy sonli qiymat ham o‘zlashtirilishi mumkin. O‘zgarmaslarga qiymatlar o‘sish tartibida berilishi kerak. Masalan,
enum Ranglar{oq=100,qora=200,qizil,yashil=400};
Bu yerda qizil o‘zgarmasning qiymati 201 ga teng bo‘ladi. Endi shu toifadagi birorta o‘zgaruvchini elon qilish mumkin.
Ranglar r=qizil;
Endi r o‘zgaruvchi ranglar toifasida aniqlangan o‘zgarmaslardan ixtiyoriy birini qiymat sifatida qabul qila oladi. Masalan:
#include
using namespace std;
int main()
{ enum kunlar{du=1,se,chor};
kunlar hafta;
hafta=chor;
cout<
int kun;
cout<<"\nbugun qaysi kun=";
cin>>kun;
if(kun==chor) cout<<"\ntalabalar bilan uchrashuvingiz bor";
system("pause");
}
Natija: 3
bugun qaysi kun=3
talabalar bilan uchrashuvingiz bor
1.3.2. Ko‘rsatkichli toifa
Ko‘rsatkichlar malumotlarni emas, balki bu malumotlar joylashgan
xotiradagi manzilni o‘zida saqlaydi. Ko‘rsatkichlar xotirada bor yogi 4 bayt joyni egallab, u ko‘rsatayotgan malumotlar ancha katta joyni egallagan bo‘lishi mumkin. Ko‘rsatkichlar qanday ishlashini bilish uchun mashina xotirasi tashkil etilishining tayanch prinsiplarini bilish lozim. Mashina xotirasi 16 lik sanoq sistemasida raqamlangan yacheykalar ketma-ketligidan iboratdir. Har bir o‘zgaruvchining qiymati uning adresi deb ataluvchi alohida xotira yacheykasida saqlanadi. Ko‘rsatkichli toifadagi o‘zgaruvchilar o‘zida ana shu kabi o‘zgaruvchilar yoki boshqa malumotlarning xotiradagi adresini saqlaydilar. C++ da o‘zgaruvchini ko‘rsatkichli toifada elon qilish uchun o‘zgaruvchi nomidan oldin * belgisi qo‘yiladi. Har bir o‘zgaruvchining toifasi bilan elon qilingani kabi ko‘rsatkichli o‘zgaruvchilar ham malum bir toifa bilan elon qilinadi. Bunda ko‘rsatkichli o‘zgaruvchining toifasi shu ko‘rsatkich ko‘rsatayotgan xotira yacheykasidagi malumotning toifasi bilan bir xil bo‘lishi kerak. Masalan, int a=1 bo‘lsin. Ushbu o‘zgaruvchining adresini o‘zida saqlovchi b ko‘rsatkichli o‘zgaruvchini elon qilishda ham int toifasi ishlatiladi, yani int *b. Endi bunday toifadagi o‘zgaruvchiga a o‘zgaruvchining adresini o‘zlashtirish uchun a ning oldiga & - adres operatorini qo‘yish zarur, yani b=&a.
Misol.
#include
using namespace std;
int main()
{ short int a=1234567;
short int *b;
b=&a;
cout<
system("pause");
}
Ko‘rsatkichli toifalar yordamida fayllarga ham murojaat qilsa bo‘ladi, masalan quyida f.txt faylidagi malumotlarni ekranga chiqarish dasturi keltirilgan:
#include
#include
using namespace std;
int main()
{
FILE *p;
char s;int i=0;
if((p=fopen("f.txt","r"))==NULL)
i cout<<"o'xshamadi";
else cout<<"ulandi\n";
while(s!=EOF){
s=fgetc(p);
if(s=='s')i++;
cout<
}
fclose(p); cout<<"s harfi "<
system("pause");
}
F .txt fayli tarkibi:
c++ tilida fayllar
bilan
ishlash dasturi
Dastur natijasi:
ulandi
c++ tilida fayllar
bilan
ishlash dasturi
s harfi 3 marta qatnashgan
Do'stlaringiz bilan baham: |