O’zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikasiyalarini rivojlantirish vazirligi

11-bob bo’yicha nazorat savollari

1. 
   Dasturiy ta’minot o’lchovlari deganda nimani tushunasiz.
   
2. 
   Amaldagi o’lchovlar to’plamini aytib bering.
   
3. 
   Halsted o’lchamlari haqida nimalar bilasiz?
   
4. 
   Dasturning siklomatik murakkabligi deganda nimani tushunasiz.
   
5. 
   Miqdoriy xarakteristikalar iborasi nimani anglatadi.
   
6. 
   Halsted o’lchamlari bo’yicha n1 nimani anglatadi?
   
7. 
   Halsted o’lchamlari bo’yicha n2 nimani anglatadi?
   
8. 
   Halsted o’lchamlari bo’yicha N1 nimani anglatadi?
   
9. 
   Halsted o’lchamlari bo’yicha N2 nimani anglatadi?
   
10. 
    Halsted o’lchamlari bo’yicha V nimani anglatadi?
    

9. BOB. DASTURIY TA’MINOTNI ISHLAB CHIQISH METODOLOGIYASI

§ 12.1. Metodologiya asoslari

Loyihalashtirish va ishlab chiqarishning asosiy maqsadi rejalashtirilayotgan byudjetda yuqori sifatdagi dasturiy ta’minot ishlab chiqishdan iborat. Bu esa o’z navbatida DT ni ishlab chiqish muddati va sifati buyturtmachini qoniqtirishi kerak. Bunga esa faqatgina DT ishlab chiqishning to’g’ri tashkillashtirish orqali erishish mumkin. Quyidagi fikrlarni nazarda tutgan holda, ushbu bir ildizli so’zlarni ishlatishda “metod”, “metodologiya” va “metodika” bir fikrni aytib o’tish kerak. Metodologiya deb, dasturiy tizimlarni yaratish va umumiy falsafiy birlashtirishda foydalaniladigan mexanizmlar to’plamiga aytiladi. Metod deb, konseptual tushunchalar, bazaviy notatsiya, ushbu tushunchlarning grafik ma’nosi va modellarni qurishni qoidalari, shuningdek loyihalashtirish va ishlab chiqish jarayonini tushunamiz. Metodika tushunchasi esa, ma’lum metod asosida qurilidagian dasturiy tizimni qurishning qadamalarining yetarlicha tushunarli berilishini tushunamiz. Metodika odatda bir yoki bir nechta vositaviy usullarni ishlatishni ehtimol qiladi.

Shuni anglash mumkinki, UML ga asoslanga har bir metod, dasturlash tiliga qo’shib faqatgina jarayonlar ta’rifini ham so’raydi, qaysiki o’zida metodikalar jamlanmasi birlashtirib, ularning har bir qadami haqida ma’lumot beradi. UML – bu faqatgina til. U yordamida har xil metodlar yaratish mumkin, va bu metodlar bir- biridan ajralib turadi, o’zlarini grafik notatsiyasiga qaramasdan. Bu yerda dasturlash tillari bilan to’liq o’xshashlik mavjud: ikki dasturchi, bittta masalani yechayotgan, bitta dasturlash tilida turli xil dasturlani yozadi. Rational Unified Process(RUP) metodologiyasi o’zida hozirgi kundagi DT ishlab chqiishning eng yaxshi taraflarini o’zida mujassam etgan, bularga biznes-modellash, talablarni boshqarish, loyihalashtirishni analiz qilish, KB ishlab chiqish, testlash, konfiguratsiyalarni boshqarish va o’zgarishlarni boshqarish. Metodologiya — bu prinsiplar tizimi, shuningdek dasturiy ta’minotni ishlab chiqish uslubini aniqlaydigan g’oyalar, tushunchalar, usullar, yo’llar va vositalar birligi hisoblanadi. Metodologiya — bu
standartni ishlatilishi hisoblanadi. Standartlarni o’zi faqat tanlash va moslashtirish erkinligini qoldirish bilan nima bo’lishi kerakligini bildiradi. Aniq bir narsalar tanlangan uslubiyat orqali ishlatiladi. Aynan u ishlab chiqish qanday bajarilishini aniqlaydi. Dasturiy ta’minotni yaratishning ko’plab muvaffaqiyatli uslubiyatlari mavjud. Aniq bir uslubiyatni tanlash jamoaning (guruhning) hajmiga, loyihaning o’ziga xosligi va murakkabligiga, kompaniyadagi jarayonlarning barqarorligi va yetilganligiga va xodimlarning shaxsiy sifatlariga bog’liq bo’ladi. Metodologiya dasturiy ta’minotni ishlab chiqishni boshqarish nazariyasining yadrosi hisoblanadi. Unda ishlatiladigan hayot sikli modeliga (sharshara va iterasion uslubiyatlar) bog’liq ravishda mavjud tasniflashga taxmin qilinadigan va adaptiv uslubiyatga umumiyroq tasniflash qo’shildi.