O’zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikasiyalarini rivojlantirish vazirligi

Verifikatsiya va validatsiya jarayonlari dasturiy ta’minotning funksional imkoniyatlarini ta’minlash va uning shartlariga mos kelishini tekshirish bilan



³⁸ Patton, Ron. Software Testing: монография / R. Patton. - 2th. ed. - Indiana: SAMS Publishing, 2006.
bog’liq. Bu tekshirish jarayonlari talablar mavjud hollarda va ular ishlab chiqarish jarayonlarining barcha bosqichlarini davom ettirish vaqtida boshlanadi. Verifikatsiyaning maqsadi dasturiy ta’minot unga qo’yilgan funksional va nofunksional talablarga javob berishini tekshirishdir. Verifikatsiya umumiy jarayon hisoblanadi. Validatsiyaning maqsadi dasturiy ta’minot buyurtmachi kutayotgan natijalarga mosligini ta’minlashdir. Validatsiya muhim rol o’ynaydi, sababi, ma’lumotlarni tasniflash talablari har doim ham mijozlar va foydalanuvchilar talablari va istaklarini amalga oshiravermaydi. Verifikatsiya va validatsiya jarayonining yakuniy maqsadi esa dasturiy ta’minot tizimi “maqsadga mos kelishi” ga ishonchni o’rnatishdir. Yetarli darajadagi ishonch bosqichi, tizimning maqsadi,tizim foydalanuvchilarning talablaridan, shuningdek, tizim uchun joriy marketing muhitidan kelib chiqadi:

1. 
   Dasturiy ta’minot. Dasturiy ta’minotning eng kritik, eng muhimligi bu uning ishonchliligidir. Masalan, tizimlarni ehtiyot qilishni boshqarish uchun qo’llaniladigan dasturiy ta’minot uchun kerak bo’lgan ishonch darajasi, mahsulotni yangi g’oyalarini namoyon etish uchun ishlab chiqilgan prototip uchun bo’ladigan talabdan ancha yuqoridir.
   
2. 
   Foydalanuvchi kutayotgan natijalar. Ularning tajribalari ishonarsiz dasturiy ta’minot bilan bo’g’langanligi tufayli, ko’plab foydalanuvchilar sifatli dasturiy ta’minotni uqadar kutmadilar. Ular dasturiy ta’minot ishdan chiqishidan hayratga tushmaydilar. Yangi tizimni o’rnatayotganlarida foydalanuvchilar muvoffaqiyatsizlikka ham chidashadi, sababi dasturiy ta’minotdan foydalanish dasturni to’xtashlaridan keyingi qayta tiklanishiga ketgan harajatlardan ustunroq keladi. Bu kabi holatlarda dasturiy ta’minotni testlashga ko’p vaqt ajratishingiz kerak bo’lmaydi. Biroq, dasturiy ta’minot tugallanishga yetishi bilan foydalanuvchilar uning ishonchli, ular xoxlaganidek bo’lishini kutadilar, shuning uchun dasturiy ta’minotni ishlab chiqishni oxirgi bosqichlarida ko’proq testlash talab qilinishi mumkin.
   
3.