Agrofirmalarni tashkil etish va ularning faoliyatini tartibga
solish
O‗zbekiston Respublikasi Prezidentining "Meva-sabzavotchilik va
uzumchilik sohasida iqtisodiy islohotlarni chuqurlashtirish chora-tadbirlari
to‗g‗risida" 2006-yil 9-yanvardagi PF–3709-son Farmoni va Vazirlar
Mahkamasining 2006-yil 10-martdagi 42-son qaroriga asosan tashkil
qilinadi.
Agrofirma yuridik shaxs hisoblanib, fermer xo‗jaliklari va aholi
tomonidan yetishtirilgan meva-sabzavot mahsulotlari va uzumni qayta
ishlash hamda sotishni o‗z faoliyatining asosiy maqsadi deb qo‗yadi.
Meva-sabzavot mahsulotlari va uzum, shuningdek boshqa qishloq
xo‗jaligi mahsulotlari yetishtirishga ixtisoslashgan fermer xo‗jaliklari,
shunday mahsulotlarini qayta ishlash korxonalari, yakka tartibdagi
tadbirkorlar, O‗zbekiston Respublikasi fuqarolari, xorijiy investorlar
hamda boshqa shaxslar agrofirmaning muassislari bo‗lishi mumkin.
Agrofirmalar tijorat tashkilotlari hisoblanib, qonunda nazarda
tutilgan har qanday tashkiliy-huquqiy shaklda muassislarning moddiy va
moliyaviy resurslarini birlashtirish asosida tashkil etiladi.
Agrofirmalar ular Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 9-fevraldagi
O‗zbekiston Respublikasi Prezidentining ―Tadbirkorlik subyektlarini
davlat ro‗yxatidan o‗tkazish va hisobga qo‗yish tizimini takomillashtirish
to‗g‗risida‖ 2016-yil 28-oktyabrdagi PQ–2646-son qarorini amalga
oshirish chora-tadbirlari to‗g‗risida‖gi 66-son qaroriga ilova qilingan
―Tadbirkorlik subyektlarini davlat ro‗yxatidan o‗tkazish tartibi
to‗g‗risida‖gi Nizomga muvofiq davlat ro‗yxatidan o‗tkazilgan vaqtdan
boshlab tashkil etilgan hisoblanadi.
59
O‗zbekiston Respublikasi Prezidentining "Meva-sabzavotchilik va
uzumchilikda iqtisodiy islohotlarning chuqurlashtirish chora-tadbirlari
to‗g‗risida" 2006-yil 9-yanvardagi PF–3709-son Farmoniga muvofiq
yangidan tashkil etiladigan agrosanoat firmalari foyda solig‗i, yer solig‗i,
mulk solig‗i, qo‗shilgan qiymat solig‗i (importga qo‗shilgan qiymat solig‗i
bundan mustasno), yagona soliq to‗lovi to‗lashdan davlat ro‗yxatidan
o‗tkazilgan vaqtdan boshlab 5 yil muddatga ozod etiladi.
Agrofirmalar tarkibida meva-sabzavot mahsulotlarini yetishtirish,
saqlash, tashish, tayyorlash, ularning marketingini olib borish va boshqalar
bo‗yicha bo‗linmalar tashkil etiladi.
Fermer xo‗jaliklarining agrofirmalar tarkibiga kiruvchi qayta
ishlaydigan va boshqa korxonalar bilan o‗zaro munosabatlari tuzilgan uzoq
muddatli shartnomalar asosida amalga oshiriladi. Ushbu shartnomalarda
tomonlarning huquq va majburiyatlari tartibga solinadi, shu jumladan,
yetkazib beriladigan mahsulotning kamida 30 foizi avans bilan
ta‘minlanishi hamda keyinchalik mahsulotlarning kafolatli ravishda xarid
qilinishi belgilanadi. Fermer xo‗jaliklari-Agrofirmalar ta‘sischilari
shartnomadagidan ortiqcha yetishtirilgan qishloq xo‗jaligi mahsulotlarini
o‗z xohishiga ko‗ra ichki bozorda sotadi va eksport qiladi.
Agrofirmalarning
vazifalari
sifatida
meva-sabzavot
mahsulotlari va uzumni tayyorlash, tashish, saqlash va qayta ishlash
hamda ularni ichki va tashqi bozorlarda sotish, sohaga zamonaviy
texnologiyalarni joriy etish, marketing tadqiqotlari o‗tkazish, meva-
sabzavot mahsulotlari va uzum yetishtirishning maqbul hajmlarini
belgilash, qatnachilar va boshqa shaxslar orasida kooperatsiya aloqalarini
yaratish, eksport potensialini ko‗paytirish va investitsiyalar jalb etish
belgilangan.
Agrofirmaning mol-mulki muassislar tomonidan uning ustav fondiga
ulush shaklida qo‗shilgan mol-mulk, ishlab chiqarish faoliyati natijasida
olingan mahsulotlar va ularni sotish shuningdek faoliyatning boshqa
turlarini amalga oshirishdan olingan daromad (foyda), qimmatli
qog‗ozlardan olingan daromad qonun hujjatlarida taqiqlanmagan boshqa
manbalar hisobiga shakllantiriladi.
Agrofirmaning boshqarish, uning tashkiliy-huquqiy shakliga qarab
uning ustavida belgilanadi.
Agrofirmada xodimlarning mehnatini tashkil qilish, ularning
mehnatiga haq to‗lash va boshqa mehnat munosabatlari qonun hujjatlariga
muvofiq tartibga solinadi.
60
Agrofirmaning moliyaviy, statistik va boshqa hisoboti davlat
boshqaruvi organlariga qonun hujjatlarida belgilangan tartibda va
muddatlarda taqdim etiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |