konuniyatlar xodislarni xayota tadbik etib xam urganiladi. Ayiiksa darslarda
vazifalardan biridir. Takrorlash tushunchalarni yangi boglanishlar bilan urganish
Joriy darslarda utilgai ukuv materiallarini bir – biriga kushib takrorlashlardan
urganilgan fanlardan bilim tushunchalarni xam boglangan xolda takrorlash
dars materialini urganish yaxshi natija beradi. Masalan: odam va uning salomatligi
fanidan «Ovkat xaem kilish» «Nafas olish»: sistemalarini avval urganilgai «kon»
uzlashtirishga xizmat kiladi. Xozirgi davrda ukuvchilarni biologiya darslariga
bulgan faolliklarini ortirish masalalariga jiddiy e'tibor berilmokda, Darslarga
Kuyida biologiya darslarida muammo vaziyati yaratish va utkazish xakida
kiska ma'lumot beriladi. Muammoli darslarni tashkil etish fiziologik maveularga
oid darslarda yaxshi natija beradi.
Darsda urganiladigan maveuni muammoli savollar orokali urganishd
ukuvchilarga mavzu mavzusidan kelib chikadigan kizikarli savollar beriladi,
savollarga ukuvchilardan javoblar olinib, tuldirildi, xulosalar chikarildi.
Ukuvchilarga beriladigan savollarda kandaydir karama – karshiliklar bulsa dars
yanada manili utadi,
Jigar kurti. jigarning ut yullarida xam yashaydi. kurtni nega ut suyukligi
parchalab yubormaydi.
«Muskullarning ishi» maveusida «kul bilan ketmon chopamieu nega bel
ogriydi» kabi savollar shular jumlasidandir.
Muammoli ta'limning 5 etapi kuzga tashlanadi.
1 – etap. Ukituvchi tomonida) darsda xal etilishi kerak bulgan muammoning
ukuvchilar oldiga «kuyish yoki muammo vaeiyat xosil kilishga boshlash.
2 – etap. Ukuvchilar tomonidan kuyilgan masalani xal etishga kirishi. Bu
etapda ukuvchilar kuyilgan masalaga uzlarining xayotiy tajribalari va olgan
bilimiga tayangan xolda javob kaytaradilar. Bu etapda uktuvchi ukuvchilarning
javoblarini dikkat bilan tinglashi, ukuvchilarning
javoblarichi tugri – notugri ekanligini ularga aytmasligi shu yul bilan
kuyilgan muammoni xal kilishga birga ukuvchilarni jalb etishi, ularni fikrlash
kobiliyatining uktivlashtirishga yordam berishi kerak.
Bu etapda masalaning moxiyati yechila bermagach, ukuvchilar uz bilimlarini
yetishmayoyaganini sezib, yangi bilimlarni
olishga yanada tayyorlanib keladilar. kuyilgan muammoning yechishni
boshka yullarini izlab keladilar.
3 – etap. kuyilgan muammo savolni ukuvchilar mustakil ish yoki
ukituvchining yordamida xal kilib shu masalani tugri ijobiy xal etish.
4 – etap. kuyilgan muammo yechilgandan sung muxokama kilish.
5 – etap. Xulosalar chikarish. Kelishilgai 5 etapning oxirgi ikki kismi tushib
kolishi xam mumkin. lekin dastlabki 3 etap muammo vaziyat yaratishda eng
muxim kismlardan xisoblaiadi.
Do'stlaringiz bilan baham: