O`zbekiston resbublikasi xalq ta’lim vazirligi

SAVOL: Nimaga asoslanib neolit inqilobi deb atadi? Asoslari etarlimi
Metallarning xususiyatlarini aniqlang.
( CHarxpalak texnologiyasi.)

№	Metall nomi	Temir	Mis	Bronza	Oltin
1	Eneolit
2	Qattiq
3	Egiluvchan
4	Tarkibidaqalay bor
5	Sovuq xolda ishlov berilgan
6	1530 S da eriydi
7	1084 Sda eriydi
8	700–900 Sda eriydi
9	Rudadanolingan
10	Zeb–ziynatishlangan
11	Qolipda ishlangan
12	Dam berishuslubi qo’llaniladi
13	Qimmatbaxo
14	Tabiatdakamuchraydi
15	Tabiatdako’ptarqalgan
16	Mil.av.XIV asrda kashf etilgan
17	Iloxiylashtirilgan
18	Tangalarishlangan
19	Mil.av.IV ming yillikda kashf etildi
20	Mil.av.III ming yillikda kashf etildi

9-12 to’g’ri javob "qoniqarli"

13-16 to’g’ri javob "yaxshi"
17-20 to’g’ri javob "a’lo"

KEYS
Eneolit davri yodgorliklarida rangli sopol buyumlar ko’plab topilgan. Xitoydan Dunaygacha (Ruminiya) «sopol makonlari» sifatida keng tarqalgan makonlar xarakterli bo’lib, shu xususiyatga ega bo’lgan makonlarda ijtimoiy taraqqiyotning bir xil bosqichi ko’zga tashlanadi. Bir-biriga juda kam o’xshaydigan ijtimoiy-iqtisodiy sharoit hamma erda amaliy san’atning bir-biriga o’xshash shakllarini taqoza etgan. Ammo sopol buyumlar bir-biriga o’xshasa ham aynan bir xil emas.

SAVOL: Sopol idishlarni qabrga nima maqsadda qo`ygan? Sopollarni ishlash oson bo`lganmi

Arxeologiya test varianti


1. Arxeologiya qanday fan?

A. Nasl-nasab tarixi, shajara tarixini o’rganuvchi fan.

B. Qadimgi moddiy madaniyat yodgorliklari asosida xalqlarning tarixiy o’tmishi, turmushi va madaniyatini o’rganuvchi fan.
C. Odamning biologic xususiyatlari haqidagi fan.
D. Tirik organizmlarning hayoti va rivojlanish qonuniyatlari haqidagi fan.

ANSWER: B

2. Obishir yodgorligi kim tomonidan o’rganilgan?

A. V.L. Vyatkin.

B. S.P. Tolstov.
C. O’.I. Islomov.
D. A.A. Asqarov.

ANSWER: C

3. “Arxeologiya” atamasini birinchi bo’lib kim ishlatgan?

A. Platon

B. Sokrat.
C. Zenon.
D. Anaksiman.

ANSWER: A

4. Turkiston arxeologiya havaskorlari to’garagi qachon tuzilgan?

A. 1932 y

B. 1903 y
C. 1895 y.
D. 1897 y.

ANSWER: C

5. O’zbekistonda ilmiy faoliyat olib borgan antropolog olimlar faoliyatini ko’rsating.

A. O’.I. Islomov, Yu.F. Buryakov.

B. R.H. Suleymanov, M.M. Gerasimov.
C. M.M. Gerasimov, T. Xodjayev.
D. S.B. Lunina, Z.I. Umanova.

ANSWER: C

6. Ibtidoiy qoyatoh suratlari aks etgan O’rta Osiyodagi mashhur yodgorkiklarni ko’rsating.

A. Saymalitosh, Zarautsoy, Shaxta, Siypantosh.

B. Ilonsoy, Obishir, Sarmishsoy, Joytun.
C. Ko’ksaroy, Kattakamar, Ko’lbuloq, Omonqo’ton
D. Bironsoy, Teraklisoy, Tutlisoy, Kaltaminor.

ANSWER: A

7. Yuqori paleolitda qanday muhim tarixiy hodisa bo’lgan?

A. Tosh qurollarining tarqalishi.

B. G’or san’atining paydo bo’lishi.
C. Avstrolopitek va Homo erectusning tarqalishi.
D. Hamma javoblar to’g’ri.

ANSWER: D

8. Pitekantrop qachon kim tomonidan topilgan?

A. 1891-1892 yy., E.Dyubua.

B. 1927 y., D.Blek.
C. 1959 y., L.Liki
D. 1963 y., Vu.

ANSWER: A

9. Ko’lbuloq makoni qaysi yildan boshlab o’rganilmoqda?

A. 1939 y.

B. 1956 y.
C. 1963 y.
D. 1966 y.

ANSWER: C

10. O’rta Osiyo hududida qancha mustye davri yodgorliklari topilgan?

A. 100 dan ortiq.

B. 50 dan ortiq.
C. 70 ga yaqin.
D. 200 ga yaqin.

ANSWER: A

11. Tojikistondagi mustye davri yodgorliklarini ko’rsating.

A. Xo’jakent, Ko’lbuloq, Oqjar.

B. Tehiktoh, Og’zikichik, Angillak.
C. Uchtut, Qopchi’ay, Obishir.
D. Oqjar, Og’zikichik, Qora-Bura.

ANSWER: D

12. O’zbekistondagi mezolit davri yodgorliklarini ko’rsating.

A. Achchiko’l, Bekobod, Zambar, Qoratog’.

B. Machay, Obishir, Sho’rko’l, Shug’nau.
C. Bo’zsuv 1, Yerqo’rg’on, Tuyabo’g’iz, Takalisoy.
D. Samarqand, Joytun, Anov, Nomozgoh.

ANSWER: B

13. Neolit atamasini arxeologiya faniga kim kiritgan?

A. M.M. Gerasimov.

B. Lebbok.
C. O’.I. Islomov.
D. E.Dyubua.

ANSWER: B

14. Qashqadaryo vohasining quyi oqimidan neolitning qaysi madaniyatiga taalluqli yodgorliklar topilgan?

A. Gujayli.

B. Kaltaminor.
C. Hisor.
D. Joytun.

ANSWER: A

15. O’rta Osiyodagi neolit davriga oid qabriston qanday nom bilan mahhur?

A. Chinkeldi.

B. Jayronquduq.
C. Kasanjol.
D. Chagil.

ANSWER: C

16. Joytun yodgorligi nechanchi mingyillikka mansub?

A. Mil. avv. VI-IV m.y.

B. Mil. avv. IV-III m.y.
C. Mil. avv. V-IV m.y.
D. Mil. avv. III-II m.y.

ANSWER: A

17. Janubiy Turkmanistonning eneolit davri yodgorliklarini kimlar o’rgangan?

A. M.M. Masson, S.B. Lunina, Z.I, Usmanova.

B. M.M. Dyakonov, A.P. Okladnikov, Ya.G’. G‘ulomov.
C. B.A. Litvinskiy, A.N. Bernshtam, M.A. Itina.
D. V.I. Sarianidi, V.M. Masson, O.K. Berdiyev.

ANSWER: A

18. Sopollitepa nechanchi yildan o’rganila boshlangan?

A. 1956 y.

B. 1960 y.
C. 1968 y.
D. 1975 y.

ANSWER: C

19. Yerqo’rg’on yodgorligi qaysi davrga taalluqli?

A. Mezolit

B. Temir.
C. Neolit.
D. Bronza.

ANSWER: B

20. Budda ibodatxonalari O’zbekistonning qaysi yodgorligida ochib o’ranilgan?

A. Qoratepa.

B. Sopollitepa
C. Dalvarzintepa.
D. Xolchayon.

ANSWER: A

21. Antik davr shaharlari necha qismdan iborat bo’lgan?

A. 5 ta.
B. 3 ta.

C. 2 ta.
D. 4 ta.

ANSWER: C

22. Kushonlar davriga oid yodgorliklar O’zbekistonning qaysi hududida ko’proq o’rganilgan?

A. Farg’ona.

B. Surxondaryo.
C. Buxoro.
D. Qoraqalpog’iston.

ANSWER: A

23. Qaysi tog’dan ilk o’rta asrlarga oid hujjatlar to’plami topilan?

A. Pomir.

B. Boysun.
C. Zomin.
D. Mug’.

ANSWER: D

24. Ilk o’rta asrlarga oid devoriy suratlar qaysi yodgorliklarda saqlanan?

A. Afrosiyob, Bolaliktepa, Panjikent.

B. Yerqo’g’on, Varaxsha, Qo’yqirilganqal’a.
C. Gaurtepa, Nomozgoh, Afrosiyob.
D. Dalvarzintepa, Anov, Xolchayon.

ANSWER: A

25. Ilk o’rta asrlardagi Chog’aniyon hozirgi qaysi yodgorlikda joylashgan?

A. Erkqal’a.

B. Budrach.
C. Qalai Qahqah.
D. Nog’ayqo’rg’on.

ANSWER: B

26. Budda yozuvlari aks etgan matn topilgan yodgorlikni ko’rsating.

A. Fayoztepa.

B. Xolchayon.
C. Zangtepa.
D. Oqtepa.

ANSWER: C

27. Ilk o’rta asrlarga oid turar joylar tarxi qaysi yodgorlikda o’rganilgan?

A. Qumqal’a.

B. Chilxujra.
C. Panjikent.
D. O’rtaqo’rg’on.

ANSWER: C

28. Farg’ona vodiysidagi budda ibodatxonasi topilgan shaharni ko’rsating.

A. Quva.
B. Oqbehim.

C. Ajinatepa.
D. Varaxsha.

ANSWER: A

29. Ajinatepadagi Budda haykalining balandligi qancha?

A. 11 m.
B. 20 m.

C. 18 m.
D. 8 m.

ANSWER: A

30. Somoniylar maqbarasi qaysi shaharda qurilgan?

A. Buxoro.

B. Samarqand.
C. Marv.
D. Hirot.

ANSWER: A

31. Timdagi Arabota maqbarasi qachon qurilgan?

A. 980 y.

B. 977 y.
C. 983 y.
D. 995 y.

ANSWER: B

32. Me’morchilikda geometrik ornamentdan foydalanish qaysi asrda o’zining yuqori cho’qqisiga chiqqan?

A. X-XI aa.

B. XII aa.
C. XI-XII aa.
D. XI-XIII aa.

ANSWER: B

33. Qaysi asrdan boshlab me’morchilikda sirli koshinlardan foydalanila boshlangan?

A. IX asr.

B. IX asr ox.-X asr boshlari.
C. XII asr.
D. XIII asr.

ANSWER: C

34. Raboti Malik – bu …

A. Karvonsaroy.

B. Madrasa.
C. Masjid.
D. Maqbara.

ANSWER: A

35. Me’morchilikda qachondan boshlab kufiy yozuvidan bezak sifatida ishlatila boshlangan?

A. VIII asr.

B. IX asr.
C. X asr.
D. XI asr.

ANSWER: A

36. O’rta asrlarda masjidning nechta turi bo’lgan?

A. 5 ta.
B. 3 ta.

C. 2 ta.
D. 4 ta.

ANSWER: B