O‘zbekiston rerspublikasi oliy va o‘rta maxsus ta'lim vazirligi qarshi davlat universiteti

Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati………………………………  84 

 

 

 

   

 

---

3 

 

KIRISH 

Magistrlik 

dissertatsiyasi 

mavzusining 

asoslanishi 

va 

uning 

dolzarbligi.  O’zbekistonda  demokratik  huquqiy  davlat  va  ochiq  fuqarolik 

jamiyati  qurish  maqsadida  tub  islohotlar  amalga  oshirilmoqda.  Bu  jarayonda 

iqtisod  bilan  bir  qatorda  ma’naviyatga  ham  ustuvorlik  berilmoqda.  Chunki 

Prezident  Islom  Karimov  “Yuksak  ma’naviyat  –  yengilmas  kuch  ”  asarida: 

“insonga xos orzu-intilishlarni ro’yobga chiqarish, uning ongli hayot kechirishi 

uchun  zarur  bo’lgan  moddiy  va  ma’naviy  olamni  bamisoli  parvoz  qilayotgan  

qushning  ikki  qanotiga  qiyoslasak,  o’ylaymanki,  o’rinli  bo’ladi”

1

  –  deya 

ta’kidlaganlaridek,  ular  uyg’un  va  mutanosib  rivojlanmas  ekan  jamiyat 

taraqqiyoti bir yoqlama bo’ladi va turli kamchiliklarga olib keladi.  

Jamiyat  bilan  birga  ta’lim-tarbiya  tizimi  doimiy  ravishda  rivojlanib 

boradi.  Bu  jarayonda  inson  tafakkuri  chuqurlashib,  bilimi  boyiydi.  Ijtimoiy-

iqtisoqiy, tarixiy  taraqqiyot  yangi-yangi fanlar  vujudga  kelishiga  sabab bo`ladi, 

ilm-fan takomillashib, har xil nazariyalar, kashfiyotlar yaratiladi. Ular asta-sekin 

ta’lim tizimiga kiritiladi. 

Mustaqillik  yillarida  ijtimoiy-gumanitar  fanlar  orasida  jamiyat  ma’naviy 

hayotini  o`rganuvchi  alohida  yangi  ilm  –  “Ma’naviyat  asoslari”  fani  shakllana 

boshladi.  Chunki  ma’naviyat  tog`risida  aniq  va  nisbatan  mukammal 

tasavvurlargina  ijtimoiy  taraqqiyotni  tezlashtirishda  ma’naviy  omillardan 

samarali foydalanish imkonini beradi.  

Mustaqil  O’zbekiston  taraqqiyotida  va  barkamol  avlodni  tarbiyalashda 

ma’naviyatning  ahamiyatini  hisobga  olib  Islom  Karimov  o’zining  ko’plab 

asarlari  va  ma’ruzalarida  ma’naviyat  to’g’risida  fikr  yuritadi.  Prezidentimiz 

ma’naviyatni  O’zbekistonning  milliy  tiklanishi  va  rivojlanishida  ustuvor 

ahamiyat  kasb  etishini,  ongimizni,  shuurimizni  tazyiqdan  xalos  etmasak  o’z 

kuchimizga,  buyuk  kelajagimizga  ishonch,  har  qanday  qiyinchiliklarni  yengib 

o’tish uchun qat’iy  irodaga ega bo’lmasak,  mahalliychilik,  guruhbozlik,  urug’-

aymoqchilik, boqimandalik kabi illatlarni yo’qotmasak, tashabbus ko’rsatmasak, 

                                                           

1

 Islom Karimov. Yuksak ma’naviyat – yengilmas kuch. T., “Ma’naviyat”, 2008 y., 67-b.  

---

4 

 

buyuk marralarga intilmasak biz ko’zlagan maqsadimizga erisha olmasligimizni 

ta’kidladi.  

Ma’naviyat  haqidagi  barcha  fikrlarni  mujassamlab  Islom  Karimov 

“Yuksak  ma’naviyat  –  yengilmas  kuch”  nomli  alohida  asar  ham  yozdi. 

Prezidentimiz  ma’naviyatga  ichki  botiniy  bir  kuch  sifatida  qarab,  unga 

quyidagicha  ta’rif  berdi:  “Ma’naviyat  –  insonni  ruhan  poklanish,  qalban