O’zbekiston r

Foydalanilgan adabiyotlar:

1. 
   Bahramov I., “Tabiatshunoslik.” Darsligi 3-sinf. T., 2012.
   
2. 
   Bahramov I., “Tabiatshunoslik.” Darsligi 4-sinf. T., 2012.
   
3. 
   Grigoryans A.G. Tabiatshunoslikni o’qitish. T., 1992.
   
4. 
   Nuriddinova M.I. Tabiatshunoslikni o’qitish metodikasi. T., 2005.
   
5. 
   Pakulova V.M., Kuznetsova M.I. Metodika prepodavaniya prirodovedeniya. M., 1990.
   

11-mavzu. Tabiatshunoslik darslariga qo’yiladigan
asosiy talablar
R E J A :
1. Tabiatshunoslik darslariga qo’yiladigan umumiy talablar.
2. Tabiatshunoslik darslariga qo’yiladigan talablarni keltirib chiqaruvchi sharoitlar.
3. Tabitashunoslik darslariga qo’yiladigan talablarning o’quv jarayonidagi ahamiyati.


Tayanch iboralar: «umumiy talablar», «tarbiyaviy talablar», «didaktik talablar», psixologik talablar», «gigienik talablar».
Tabiatshunoslik darslariga qo’yiladigan umumiy talablar quyidagi vazifalardan kelib chiqadi:
- o’quvchilarni tabiatdagi mavsumiy o’zgarishlar to’g’risida, o’z o’lkasining tabiati to’g’risida, vatanimiz tabiatining xilma-xilligi to’g’risida, yerning shakli va relefi to’g’risida, odam organizmi va uning salomatligini muhofaza qilish to’g’risida bilimlar bilan qurollantirish;
- botanika, geografiya, yuqori sinflarda anatomiya bo’yicha o’quv materialini o’zlashtirib olishga tayyorlashga yordam beruvchi puxta uquv va ko’nikmalarni shakllantirish;
- o’qitishning tarbiyaviy samaradorligini oshirish;
- rivojlanishning har tomonlama garmonik bo’lishiga erishish;
- tabiatshunoslik xarakteridagi kitob va jurnallardan bilimlar ola bilish uquvlarini hosil qilish;
- tabiatshunoslik o’rganishga qiziqishni shakllan­tirish;
- mehnatsevarlikni, maktabda va o’quv-tajriba uchastkasida mehnat qilish xoxishini tarbiyalash.
Talablarning bu guruhlarini shartli ravishda ta‘lim-tarbiya, didaktik psixologik va gigienik talablarga birlashtirish mumkin. Ularning har biri ustida to’xtab o’tamiz.
Tarbiyaviy talablar. Tabiatshunoslik darslari katta tarbiyaviy ahamiyatga ega, o’quvchilarning g’oyaviy-siyosiy, mehnat, axloqiy, estetik va jismoniy tarbiyasi birligini ta‘minlaydi.
Ayniqsa, tabiatshunoslik darslari ilmiy dunyoqarashni shakllantirish uchun boy material beradi. Shuni hisobga olib va ta‘lim hamda tarbiyaning ajralmas birligi tamoyiliga asoslanib, kichik yoshdagi maktab o’quvchilarida dunyoga moddiy qarashni shakl­lantirish uchun har handay imkoniyatlardan foyda­lanish zarur. Shunga ko’ra o’qituvchi har bir tabi­atshunoslik darsiga tayyorlanishda dasturga va meto­dik qurollarga tayanib, shu darsda o’quvchilarda qaysi asosiy bilimlar, uquv hamda ko’nikmalar shakllantirilishini, qanday tarbiyaviy g’oyalar ular ongiga yetkazilishini, dars ularning idrokiy qiziqishlarini rivojlantirishga qanday yordam ko’rsatishini sinchiklab o’ylab olishi kerak.
Tabiatshunoslik darslarida, shuningdek yosh avlodga estetik tarbiya berish uchun keng imkoniyatlar ochiladi. Tabiat insonni ruhan boyitadi, uning bilan muloqotda bo’lish kishilarda yuqori ma‘naviy sifatlarning shakllanishiga yordam beradi. Bolalarni tabiat go’zalligini ko’ra olish va qadrlashga o’rgatish zarur. Shunga ko’ra tabiat ob‘ektlarini o’rganishda o’quvchilar e‘tiborini tabiatdagi uyg’unlikka, uning shakllarining nafisligiga, estetik rohat beruvchi go’zallikni ta‘kidlamoq va shu asosda estetik tasavvur va tushunchalar bermoq lozim.