O‘zbekiston iqtisodiyotini rivojlantirishning ilmiy asoslari va muammolari” ilmiy tadqiqot markazi

Institutsional xayriya. Bu maxsus xayriya institutlari tomonidan tashkil etilgan yordamdir. Mazkur yordam sub’yektlari sifatida o‘z oldiga xayriya yordamlarini ko‘rsatishni maqsad qilib qo‘ygan notijorat, jamoat tashkilotlari: xayriya tashkilotlari, shuningdek, ijtimoiy yordam ko‘rsatuvchi jamoat tashkilotlari namoyon bo‘ladi. Hukumat tomonidan mazkur tashkilotlarning xayriya harakatlarini tashkiliy-huquqiy shakli qonunchilik bilan mustahkam belgilab qo‘yilgan: ijtimoiy xayriya tashkilotlari, ijtimoiy xayriya fondlari, xayriya muassasalari va h.k.lar, xayriya maqsadlari va vazifalarini qat’iy belgilab olishgan. Xayriya tashkilotlari oldiga qo‘yilgan maqsadlarni amalga oshirish uchun turli xayriya mablag‘larini jalb qilish, investitsion faoliyat, shuningdek, tadbirkorlik faoliyati bilan shug‘ullanish imkoniyatiga ega bo‘lgan xo‘jalik yuritish sub’yektlaridir. Ular hukumat tomonidan xayriya ishlari bilan shug‘ullanish uchun rasman tashkil etilgan, jamiyat tomonidan tan olingan bo‘lishiga qaramay, hukumat xayriya sub’yekti tarkibiga mansub bo‘lmaydi. Ular tomonidan ko‘rsatiluvchi yordam shakllari turlicha bo‘lib, huquqiy, tibbiy xizmatdan tashqari kam ta’minlangan fuqarolarni oziq-ovqat bilan ta’minlash yoki ular uchun maxsus ovqatlanish joylari tashkil qilishgacha namoyon bo‘lishi mumkin. Yordam ko‘rsatishga bo‘lgan yondashuv, uning kategoriyalari, yordam ko‘rsatiluvchi holatlar, uning shakllari, miqdori mazkur tashkilot rahbarlarining ijtimoiy himoyaga bo‘lgan e’tiborlariga qarab o‘zaro farqlanadi. Mazkur yordam turi doimiy emas, asosan, sub’yektiv ravishda mustaqil amalga oshirilib, uning ommaviyligi, turli ko‘rinishlarga ega ekanligi, eng murakkab hayotiy jarayonlarning ichiga kirib borishi, manzilliligi va tezkorligi, umumiy ko‘rinishda ijobiy tasavvur hosil qilishga undaydi, ayrim holatlarda esa ushbu yordam turini hech narsa bilan almashtirib bo‘lmaydi.