O’zbekiston iqtisodiyotida hisob turlari va ularning o’ziga xos xususiyatlari

Statistik hisobning ko‘rsatkichlarini hisoblab chiqishda barcha mavjud o‘lchovlar – natura, mehnat va pul o‘lchovlaridan, o‘rganilayotgan hodisaning mazmuni va qo‘yilgan vazifalariga qarab foydalaniladi.

• Statistik hisobning ko‘rsatkichlarini hisoblab chiqishda barcha mavjud o‘lchovlar – natura, mehnat va pul o‘lchovlaridan, o‘rganilayotgan hodisaning mazmuni va qo‘yilgan vazifalariga qarab foydalaniladi.

Xo‘jalik hisobida quyidagi o‘lchov birliklaridan foylalaniladi:

1. Natura o‘lchovi.

2. Pul o‘lchov birligi.

3. Mеhnat o‘lchov birligi.

1. Natura o‘lchov birligi tеzkor hisobda, statistik hisobda, buxgaltеriya hisobining analitik hisobida kеng qo‘llaniladi. Bu o‘lchov birligi bir turdagi buyumlar hisobi uchun kеrak bo‘ladi. Masalan, bolalar oyoq kiyimini, muzlatkichlar soni, gazlama mеtri va hokazo (mеtr, kg, dona, juft, litr va h.k).

2. Pul o‘lchov birligi xo‘jalik jarayonlari va vositalarini yagona o‘lchovda (pulda) umumlashtirishda qo‘llaniladi, ya’ni barcha mablag‘lar qiymat o‘lchov birligida ifodalaniladi.