M0(-1;-1;2) nuqtadan o‘tuvchi va berilgan ikki tekislikka perpendikular bo‘lgan: x- 2 y- 2z+ 6 = 0 , x- 2 y+ z+ 4 = 0 ;
To’g’ri chiziq bilan tekislikning kesishish nuqtasini toping: , x-3y-2z+5=0.
Ikkinchi tartibli chiziqlarning urinmasi.
To‘g‘ri chiziqning burchak koeffesientli tenglamasi
To’g’ri chiziq bilan tekislikning kesishish nuqtasini toping: , 5x-z-4=0
Ushbu ifodalarning kanonik tenglamasi va joylashishini aniqlang: x²-2y²+z²+4xy-8xz-4yz-14x-4y+14z+16=0
Quyidagi egri chiziqlarning turlarini aniqlang: 3x²-2xy+3y²+4x+4y-4=0
Ikki nuqtadan o’tuvchi to’g’ri chiziq tenglamasi
Asimtotik va noassimptotik yo‘nalishlari.
Quyidagi egri chiziqlarning turlarini aniqlang: x²+6xy+y²+6x+2y-1=0
To‘g‘ri chiziqning kanonik tenglamasini tuzing:
M (1;1;-2) nuqtadan o‘tuvchi va =(2;3;-1) vektorga parallel bo‘lgan ;
= {4;-2; -4}, ={6;-3; 2} vektorlar berilgan. Hisoblang: 1) a·b; 2) (2а – 3b)(а + 2b);
Ikkinchi tartibli chiziq va to‘g‘ri chiziqning o‘zaro vaziyati
Parallellik sharti,perpendikulyarlik shartlari.
Berilgan nuqtalardan o’tuvchi to’g’ri chiziqning umumiy tenglamasini tuzing: M1(-1;2;2), M2(3;1;-2)
Ushbu ifodalarning kanonik tenglamasi va joylashishini aniqlang: x²+y²+4z²+2xy+4xz+4yz-6z+1=0
Quyidagi to'g'ri chiziqlarning ustma-ust tushishligi, parallelligi yoki kesishishini (bunda kesishish nuqtasini topish kerak bo'ladi) tekshiring: х+3у-1 = 0, 2х+6у-2= 0; 2) 5х-у+ 1 =0, 10х-3у+2=0;
Fazoda to’g’ri chiziqlarning o’zaro joylashishi.
Qo‘shma yo‘nalishlar va qo‘shma diametrlar.
M(2;-3;-1) nuqtadan berilgan to’gri chiziqqacha bo’lgan masofani toping:
To'rtta A(l; 2; -1), В(0; 1; 5) , С(-l; 2; 1) vа D(2; 1; 3) nuqtalarning bir tekis1ikda yotishini ko'rsating.
a) Kordinata o’qlari bilan kesishgan nuqtalari; Kordinata tekislik bilan kesishgan nuqtalarning geometrik o’rni; Koordinata tekisliklariga parallel tekisliklar bilan kesishgan nuqtalarning geometrik o’rnini aniqlang: tenglama bilan berilgan sirt
Maxsus yo‘nalishlar.Ikkinchi tartibli chiziq diametri.
Ellips, parabola va giperbolaning qutb koordinatalar sistemasidagi tenglamalari.
a) Kordinata o’qlari bilan kesishgan nuqtalari ;Kordinata tekislik bilan kesishgan nuqtalarning geometrik o’rni ; Koordinata tekisliklariga parallel tekisliklar bilan kesishgan nuqtalarning geometrik o’rnini aniqlang: tenglama bilan berilgan sirt
={4;-3;2} vektorning koordinata o'qlari bilan bir xil o'tkir burchak tashkil etuvchi o'qdagi proyeksiyasini toping.
Quyidagi tenglamalar bilan qanday egri chiziqlarberilganligini tekshiring:
x²-2xy+2y²-4x-6y+3=0
Ikkinchi tartibli chiziq va to‘g‘ri chiziqning o‘zaro vaziyati
Asimtotik va noassimptotik yo‘nalishlari
Quyidagi tenglamalar bilan qanday egri chiziqlarberilganligini tekshiring: x²-2xy+y²-4x-6y+3=0
4.a) Kordinata o’qlari bilan kesishgan nuqtalari ; b)Kordinata tekislik bilan kesishgan nuqtalarning geometrik o’rni ;c)Koordinata tekisliklariga parallel tekisliklar bilan kesishgan nuqtalarning geometrik o’rnini aniqlang: tenglama bilan berilgan sirt
Ikkinchi tartibli chiziqlar umumiy tenglamalarini soddalashtirish
To‘g‘ri chiziqning kanonik tenglamasini tuzing: M (1;1;-2) nuqtadan o‘tuvchi va s=(2;3;-1) vektorga parallel bo‘lgan ;
a) Kordinata o’qlari bilan kesishgan nuqtalari ; b)Kordinata tekislik bilan kesishgan nuqtalarning geometrik o’rni ; c) Koordinata tekisliklariga parallel tekisliklar bilan kesishgan nuqtalarning geometrik o’rnini aniqlang: tenglama bilan berilgan sirt
.Quyidagi egri chiziqlarning turlarini aniqlang: x²+6xy+y²+6x+2y-1=0
Markaziy chiziqning tenglamasini kanonik ko‘rinishga keltirish
Nomarkaziy chiziq tenglamasini kanonik ko‘rinishga keltirish.
Quyidagi egri chiziqlarning turlarini aniqlang: 3x²-2xy+3y²+4x+4y-4=0
M(1;-1;-1) nuqtadan o’tuvchi va berilganto’g’ri chiziqqa perpendikular tekislik tenglamasini tuzing ;
Ushbu ifodalarning kanonik tenglamasi va joylashishini aniqlang: 2x²+2y²-5z²+2xy-2x-4y-4z+2=0
Ellipsoidning kanonik tenglamasi.
a) Kordinata o’qlari bilan kesishgan nuqtalari ;b)Kordinata tekislik bilan kesishgan nuqtalarning geometrik o’rni ;c)Koordinata tekisliklariga parallel tekisliklar bilan kesishgan nuqtalarning geometrik o’rnini aniqlang: x2+y2+z2=25 tenglama bilan berilgan sirt
4.Giperbolaning tenglamasi 2х2-3y2 = 5. Unga (1 ;3) nuqtadan o'tkazilgan urinmaning tепglаmаsiпi tuzing.
Ellipsning tenglamasi berilgan: 9x2+25y2=225. Uning absissasi 3 bo’lgan nuqtasining radius- vektorlarini aniqlang.
Tekisliklar orasidagi burchakni toping: 2x-3y-4z+4=0 va 5x+2y+z-3=0
M(4;5;-6) nuqtadan berilgan tekislikka tushirilgan perpendiokular tenglamasini tuzing: x-2y-3=0
Tuzuvchilari
Fan o‘qituvchisi: M.Muhammadiyeva Kafedramudiri: N.Raximov
Ta’limsifatininazoratqilishbo‘limiboshlig‘i: S.Quyliyev
*Izoh:Yakuniynazoratlarbo‘yichaimtihonsavollari150 tadankambo‘lmasligihamdatakrorlanmasligilozim, fan sillabusidakeltirilganmavzulardoirasidaqo‘shimchasavollartuzilishimumkin.