O’zbеkiston aloqa va axborotlashtirish

4.
Hududiy (territorial) mutanosibliklar. 
Iqtisodiy rivojlanish 
mamlakat ayrim hududlari o’rtasidagi bog’liqlikni ham taqozo qiladi. 
Yuzaki qaraganda hududlar o’rtasidagi mutanosibliklarning mamlakat 
iqtisodiy rivojidagi roli to’liq namoyon bo’lmaydi. Lekin alohida hududiy 
bo’linmalar (viloyat, tuman, shahar va boshqa hududiy birliklar)ning bir-
biriga iqtisodiy va tashkiliy jihatdan bog’liqligi, ixtisoslashish, ishlab 
chiqarish kooperatsiyasi va kommunikatsiya nuqtai-nazaridan qaralsa, bu 
bog’liqlikning ahamiyati yaqqol ko’rinadi.

---

253 
5.
Davlatlararo mutanosibliklar. 
Bu mutanosiblikni ikki holat 
taqozo qiladi. Birinchidan, dunyoning ko’pchilik mamlakatlari xalqaro 
mehnat taqsimoti orqali bir-biri bilan bog’langan, ikkinchidan, shu 
bog’liqlik orqali milliy ishlab chiqarishning bir qismi chet elliklar 
tomonidan harid qilinadi yoki milliy ishlab chiqaruvchilar o’z 
iste’molining bir qismini chetdan keltirilgan mahsulotlar hisobiga 
qondiradi. Bu bog’liqlik qanchalik katta bo’lsa, sof eksport hajmi orqali 
makroiqtisodiy muvozanatlikka shunchalik kuchli ta’sir ko’rsatadi.
Qarab chiqilgan mutanosibliklarga erishish orqali milliy ishlab 
chiqarishning muvozanatli rivojini ta’minlab borishdan quyidagilar ko’zda 
tutiladi:
- mamlakatda mavjud bo’lgan iqtisodiy resurslardan samarali 
foydalangan xolda jamiyatning ehtiyojlarini to’laroq qondirib borish;
- to’la bandlilikka erishish, ya’ni mehnat qilishga layoqatli bo’lgan va 
ishlashni xohlaganlarni to’liq va samarali ish bilan ta’minlash;
- narx-navoning nisbiy barqarorligiga erishish va uni inflyatsiya 
ta’siridan xoli qilish;
- iqtisodiyotning bir maromda o’sib borishini yetarli darajada 
investitsiya bilan ta’minlash va muomaladagi pul massasiga bog’lab 
borish; 
- eksport va importni muvofiqlashtirish asosida tashqi savdo 
balansining faolligiga erishish. 
Bu maqsadlar faqatgina ularga intilish bo’lib, bunga erishish muqarrar 
ekanligini bildirmaydi. Chunki mutloq muvozanatga erishish mumkin 
emas, u buzilib va qaytadan tiklanib turishi orqali iqtisodiy o’sish notekis 
boradi.