O’ZBEK XALQ KUYLARINING SHAKLLARI. Mundarija: Kirish……………………………………………………………………….…2 I BOB. O’zbek xalq kuylarining shakllari……………………………….…4 1.1. O’zbek musiqasi paydo bo’lishi……………………………………5
1.2. O’zbek musiqasining rivojiga hissa qushgan buyuk allomalar……12
II BOB. O’zbek xalq kuylarining tematik xususiyatlari………………..…25 2.1. Mehnat marosim kuy va qo’shiqlari……………………………….26
2.2. Xalq lapar va yallalari……………………………………………...29
III BOB. O’zbek xalq kuylari tahlili………………………………………..38 3.1. Mehnat marosim kuy va qo’shiqlari tahlil…………………………39
3.2. Oilaviy marosim kuy va qo’shiqlari tahlili………………………...40
Xulosa…………………………………………………………………………42 Ilovalar………………………………………………………………………..43 Foydalanilgan adabiyotlar…………………………………………………..45
KIRISH Kurs ishining dolzarbligi: Xalq urf-odatlari va an’analari xalqimizning o’zi kabi umr boqiy mehridaryodir. Yurtimizning har bir go’shasida o’ziga hos marosimlar ,oilaviy-maishiy va mehnat bilan bog’liq an’analari, momolarning mehrli bulog’idan qaynab chiqqan orom baxsh allayu olqishlar mavjud. Xalq marosimlari jo bo’lgan asil qadriyatlar, ma’naviyat ko’zgusiga aylangan qanotli orzular folklor ijrochilarning ko’p asrlar davomida yaratgan ijodiy faoliyati natijasida sayqallanib barkamollashib ketgan qadimiy urf-odatlari va an’analarini órganish milliy qadriyatlarimiz mohiyatini yanada teranroq anglash tushunish imkonini berdi. Mamlakatimiz mustaqillikka erishgandan so’ng ajdodlarimiz tomonidan yaratilgan milliy qadriyatlarni tiklash unitilgan an’analarni keng ommalashtirish va ularni chuqur o’rganish uchun zarur sharoitlar yaratildi.
O’zbek xalqining urf-odat an’ana va marosimlariga alohida etibor berilishi ma’naviy tiklanish jaroyini jadal kechayotgan hozirgi kunda muhim ahamiyatga ega. Chunki yoshlarni yangicha muhitga tarbiyalash ularning ongiga milliy mustaqillik g’oyalarini chuqurroq ajdodlarimiz yaratgan qadriyatlar mohiyatini kech targ’ib qilish an’ana va marosimlar ularni chuqurroq tushuntirish milliy istiqlol g’oyasini orasiga yoyishning tasirchan vositalaridan biri hisoblanadi.
O’zbek xalqi boy, o’ziga hos va ko’p qatlam musiqa merosiga ega o’z tariximizni, va milliy urf- odat va an’analarimizni ma’naviy badiiy merosimizga atroflicha o’rganish va baxramand bo’lish va har birimizning vazifalarimizdan biridir. Xalqimiz istiqloliga erishish munosabati bilan azaliy qadriyatlarimizni tiklash,o’z tariximizni milliy urf-odat va an’analarimizni atroflicha o’rganish imkoniyati vujudga keldi.
O’quvchilarda milliy kuylarni idroklash xalq musiqa janrlarining tuzilishi ijro etilishi bilan bir nazariy va amaliy kunikma hosil etish maqsadida mashg’ulotlarning bir necha turlari jumladan faol noan’anaviy shakillari tafsiya etildi. O’quv jarayonida maruza bilan birgalikda amaliy mashg’ulotlardan foydalanish lozim bõladi.
Bilasizmi o’zbek kuylari yosh avlodga o’zgacha tasiri bo’ladi. Ularni vatanni sevishga, muhabbatga, vatanni qo’riqlashga tarbiyalab boradi. O’zbek musiqalari ichida yallalar, laparlar Xorazim xalfachiligi, baxshichilikning ham o’ziga xos o’rni bor.
O’zbek musiqa kuylari yosh avlodga yuksak madaniyatli estetik didi yuqori darajada rivojlangan komil insonlar qilib tarbiyalashda musiqa talimning ahamiyati beqiyosdir.