O‘zbek tilining leksik qatlamlari

So`z tilshunoslikning ikkita bo`limida o`rganiladi

So`z
Morfologiya
Leksikologiya
Leksikologiyada so`z
Leksik ma`no, atash va xususiy ma`nolarini o`rganadi.
So`zlarning borliqdagi qanday belgi-xususiyatlar, narsa-hodisalar, harakat-holatlarni bildirishi uning atash ma`nosi sanaladi

Leksemaning vazifasi- lug`atlarda bosh so`z sifatida kelishi.

• ! Olmoshdan tashqari. Chunki unda aniq atash ma`nosi yo` qligi sababli faqat grammatik ma`no ifodalaydi

Mustaqil so`z turkumlari

• Ular yangi so`z yasaganligi sababli so`zga teng turadi
• !!! Fe`llar leksema bo`lishi uchun noaniq shakl (-moq)ni qabul qilishi kerak

So`z yasovchi qo`shimchalar
Leksemani ifodalovchi birliklar:

Leksema nima?

• Leksema so`zning Grammatik qo`shimchalarsiz qismi. Bunga so`z yasovchilar kirmaydi. Ular leksema tarkibidan joy oladi.
• Solishtiring

So`z	Leksema
Maktabni	Maktab
Maktandoshimga	Maktabdosh
Ishla	Ishlamoq

So`z
Ko`p ma`noli
Bir ma`noli

Bir ma`noli so`zlar

Ilmiy atamalar
Kasbiy atamalar
Yangi paydo bo`lgan sozlar (neologizmlar)
O`z ma`no
Ko`chma ma`no
Ko`p ma`no

O`z ma`no ( bosh, to`g`ri, asl)	Ko`chma ma`no (yondosh) Bir so`zning turli ma`nosi ham deyiladi.
Nutqdan tashqaridagi ma`no	Nutqdagi ma`no
Boshqa so`zlar bilan ifodalanmagandagi ma`no	Boshqa so`zlar bilan ifodalagandagi ma`no
Nutq tarkibidan ajralgandagi ma`no	nutq tarkibidan ajratilmagandagi ma`no