O‘zbek tilini sohada qo‘llanilishi

1-MAVZU. O‘ZBEK TILINI SOHAGA YO‘NALTIRIB O‘QITISHNING MAQSADI, VAZIFALARI


Reja:

1. 
   “O‘zbek tilini sohada qo‘llanilishi” fanining mazmuni.
   
2. 
   O‘zbek tilini sohaga yo‘naltirib o‘qitishning maqsadi va vazifasi.
   
3. 
   Muloqot madaniyati haqida tushuncha.
   
4. 
   “Davlat tili” Qonunining qabul qilinishi.
   

Berilgan topshiriqlarni bajaring?
1-topshiriq. Quyidagi gaplarda o‘zbek tiliga xos bo‘lmagan so‘zlar bor. Ularning tilimizga mos keladigan muqobil variantini qo‘llang.

1. 
   O‘zbek xalqining madaniyatiga xos bo‘lgan milliy xususiyat mavhum emas, balki mutlaqo konkret tushuiqlarni bajarnchadir.
   
2. 
   Kliyentlarga samarali xizmat ko‘rsatishni yo‘lga qo‘yish rejalashtirilgan.
   
3. 
   Do‘kondan bezgaz suv bilan biroz farsh olib keldim.
   
4. 
   Tug‘ilgan kunim ajoyib o‘tdi, qimmatbaho padarkalarni aytmasa ham bo‘ladi.
   
5. 
   Bu kitobning avtori kim?
   

Eslatma!
Nutq jarayonida rus tilidagi so‘zlarni qo‘shib gapirish, avvalo, tilga bo‘lgan hurmatsizlik, uning imkoniyatlarini to‘g‘ri baholay olmaslik sifatida baholanadi. Qolaversa, bu holat nutqning sofligiga putur yetkazadi.
2-topshiriq.
Bulut ichida so‘zlar keltirilgan. Ularni matn ichiga to‘g‘ri joylashtiring.

Darvoqe marhamat ha, balli menimcha

QOGʻOZLAR

• 
  … , hurmatli hujjatlar, bu yoqqa o‘tinglar! Faxriy yorliqlar o‘ngga,
  

tashakkurnomalar chapga. Diplomjon! Sizga davra to‘ri muntazir. Sertifikatxon, toifangiz qanaqa? Mahalliy bo‘lsa, chetroq turing. Xalqaro bormi, xalqaro? … , markazga! Kimlar qoldi? Taqrizlar, tavsiyanomalar, fikrnomalar tik tursa ham bo‘laveradi. Kitoblar ham bor ekan-ku, … ularga joy qolmadi-yov.
… , insonning o‘zi qani?
(N. Ibrohimova)
Savol va topshiriqlar
1.О‘zbek tiliga Davlat tili maqomi berilishining tarixiy asosini tushuntiring?
2. Tilni erkin tanlash huquqi deganda nimani tushunasiz?
3. Davlat tili haqidagi qonunni bajarish qanday amalga oshiriladi?
4. Davlat tili haqidagi qonunni ijro etish qanday amalga oshiriladi?

ADABIYOTLAR:
1. Aminov М., Madvaliyev A., Mahkamov N.. Mahmudov N. Ish yuritish. Amaliy qo‘llanma. – Toshkent, 2000.
2. Mahmudov N. va boshqalar. Ish yuritish asoslari. Toshkent: O‘zME davlat ilmiy nashriyoti. 2006.
3. Boymatova U., Sobirjonova D., Sagdiyeva S. Ish yuritish asoslari. O‘quv qo‘llanma. –Toshkent, TMI. 2004.
4. Mahmudov N., Rafiyev A., Yo‘ldoshev I. Davlat tilida ish yuritish. –Toshkent, 2015.
5.Mirziyoyev Sh. Buyuk kelajagimizni mard va oliyjanob xalqimiz bilan birga quramiz. – Toshkent: O‘zbekiston, 2017.
6.Mirziyoyev Sh. Qonun ustuvorligi va inson manfaatlarini ta’minlash yurt taraqqiyoti va xalq farovonligining garovi. – Toshkent: O‘zbekiston. 2017.
7.O‘zbekiston Respnblikasi Prezidentining O‘zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish bo‘yicha Harakatlar strategiyasi to‘g‘risida“gi 2017-yil 7-fevraldagi farmoni.
8.O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2019-yil 21-oktabrdagi “O‘zbek tilining davlat tili sifatidagi nufuzi va mavqeini tubdan oshirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi PF-5850-sonli farmoni.
9. Imamova Т., Tuxvatulina. Ish qog‘ozlari qandav yoziladi? – Toshkent. 1992.
10.Tojiyev Y., Hasanova N., Tojimatov., Yo‘ldosheva O. O‘zbek nutqi madaniyati. va uslubiyat asoslari.– Toshkent. 1994.