O’zbek tilidan ma’ruzalar to’plami 1- qism

Matallarni belgilang.Aql aqldan quvvat oladi. Ahmoqning aqli — to‘pig‘ida. Davlat bitar, bilim tugamas. Go‘zallik — ilm-u ma’rifatda. Тirmashgan tog‘dan oshar. Yurti boyning o‘zi boy. Eldan ayrilguncha, jondan ayril. Ari zahrini chekmagan bol qadrini bilmas. Daryo suvini bahor toshirar, odam qadrini mehnat oshirar. Yigit husni mehnatda. Kiyimning yangisi yaxshi, do‘stning — eskisi. Dono bilan nodon bitta buloqdan suv ichmas. Тeran daryo tinch oqar. Ilm — tubsiz quduq. Yolg‘onning umri qisqa. Do‘stlik — barcha boylikdan afzal... Sabr tog‘ni yiqitar. Marddan ot qolur, nomarddan — dod. Hunar oshatar, mehnat yashnatar. Ko‘klam — mehnat bilan ko‘rkam. Kumushdek ter to‘ksang, gavhardek dur olasan.
HIKMAТLI SO‘ZLAR (AFORIZMLAR)
Grammatik jihatdan gap holida shakllangan, xalqning turmush tajribasiga tayanib ma’lum bir shaxs tomonidan yaratilgan qisqa, obrazli barqaror birikmalarga hikmatli so‘zlar (aforizmlar) deyiladi.
Masalan,
Odami ersang demagil odami,
Onikim yo‘q xalq g‘amidin g‘ami.
(A. Navoiy)
Kuch adolatda (A. Temur) Adabiyot atomdan kuchli (A. Qahhor)
Hikmatli so‘zlar (aforizmlar) barqarorlik, mazmuniy yaxlitlik, takroriylik (ya’ni nutqda doimo bir xil tuzilishda quyma holda takrorlanish) belgilariga ko‘ra boshqa barqaror birliklar bilan umumiylik kasb etsa ham, aniq muallifining borligi bilan ulardan farq qiladi.
Hikmatli so‘zlarni o‘rganib, xotirada saqlab, nutqda o‘rinli qo‘llay bilish kishining so‘z san’atkori, donishmand bo‘lishini ta’minlaydi.
O‘ZBEK LEKSIKOGRAFIYASI
(LUG‘AТSHUNOSLIGI)
Leksikografiya lot. lexikos — so‘z, grapho — chizmoq, yozmoq so‘zlaridan olingan bo‘lib, lug‘at tuzish amaliyoti va nazariyasi bilan shug‘ullanuvchi tilshunoslikning bo‘limidir.

Leksikografiya nazariyasining predmeti lug‘at tuzish tamoyillari va usullaridir.
Leksikografiya amaliyoti esa lug‘at tuzuvchilarning ishini tashkil etish, so‘zlarni kartochkalarga tushirish, sistemaga solish va saqlash singarilarni o‘z ichiga oladi.