Ozbek-Tariyx-1-70-(каракалпак). indd

Analar hám balalar salamatlıǵın 
qorǵaw.
Respublikada 
analar 
hám 
balalardıń densawlıǵın qorǵawǵa úlken 
áhmiyet berilmekte. «Mayıp balalar 
tuwılıwınıń aldın alıw ushın, tuwılǵan 
nárestelerdi hám de hámiledar hayallarda tuwma hám basqa patalogiyanı 
erterek anıqlaw boyınsha «Ana hám bala skriningi» Mámleketlik 
sistemasın shólkemlestiriw haqqında» Ministrler Kabinetiniń arnawlı 
qararı qabıl etilgenligi bul tarawdıń rawajlanıwına salmaqlı úles qostı.
Ózbekstan Respublikası Prezidentiniń 2009-jılı «2009—2013 - jılları 
xalıqtıń reproduktiv salamatlıǵın bekkemlew, salamat bala tuwılıwı, 

---

58
fizikalıq hám ruwxıy jetik áwladtı tárbiyalaw jumısların jáne de 
kúsheyttiriw hám nátiyjeliligin arttırıw ilajlarınıń baǵdarlaması 
haqqında» qararı qabıllandı. Usı qararǵa muwapıq, densawlıqtı saqlaw 
tarawın reformalaw hám usı tarawda nátiyjeli ózgerislerdi ámelge 
asırıwdı támiyinlew boyınsha jumıslar dawam ettirildi. Balalardı juqpalı 
keselliklerge qarsı emlew dárejesi derlik 100% ti quradı.
Barlıq wálayatlar oraylarında úlkenler hám balalar ushın kóp tarmaqlı 
medicina orayları, hárbir rayonda eń zamanagóy medicina ásbap-
úskeneleri menen támiyinlengen awıl shıpakerlik punktleriniń xızmeti 
jolǵa qoyıldı. Búgingi kúnde respublikamızda 3000 ǵa jaqın Awıl 
shıpakerlik punkti (AShP) xızmet kórsetpekte.
2016-jılı Ózbekstanda «Salamat ana hám bala jılı» dep járiyalandı. 
2016-jılı shetki awıllarda jasap atırǵan xalıq, birinshi náwbette, hayal-
qızlar ushın zárúr sociallıq, turmıslıq hám medicinalıq sharayatlar 
jaratıw, awıl xalqın taza ishimlik suwı, tábiyiy gaz benen támiyinlew, 
xızmet kórsetiw sapasın jáne de arttırıw ilajları izshil dawam ettirildi. 
Ótken jıllar dawamında elimizde xalıqtıń ortasha ómir kóriw dárejesi 
de sezilerli ráwishte artıp bardı. Bul boyınsha ulıwma kórsetkish 1990-
jılı 67 jastı quraǵan bolsa, 2015-jılı 74 jastı quradı. Sonıń ishinde, er 
adamlar ortasındaǵı ortasha ómir kóriw 66 jastan 70 jasqa, hayallar 
ortasında bolsa 72 jastan 76 jasqa uzayǵanı adamlar salamatlıǵın qorǵaw 
hám turmıs sharayatın jaqsılawǵa qaratılǵan ilajlardıń anıq nátiyjesi 
sıpatında bahalaw orınlı boladı.
Ózińizdi sınań!
Ortasha ómir jası — bul ... Qariyalardı qádirlew jılı — bul ...
Sociallıq qorǵaw jılı — bul ...
Salamat ana hám bala jılı — bul ...
!
2015-jılǵa kelip Jer júzilik densawlıqtı saqlaw shólkeminiń 
maǵlıwmatına muwapıq, Ózbekstanda tuwılıp atırǵan balalardıń 
92% deni saw. «Balalardı asırayıq» xalıqaralıq shólkemi tárepinen 
dúzilgen dúnya júzi reytinginde Ózbekstan balalar salamatlıǵın 
bekkemlew boyınsha úlken ǵamxorlıq kórsetip atırǵan eń aldınǵı 
jetekshi mámleket qatarına kirdi.

---

59