Ájiniyaz atındaǵı nmpi niń Magistratura bólimi Ruwxıylıq tiykarları baǵdarı 1-kurs magistrantı

Ájiniyaz atındaǵı NMPI niń Magistratura bólimi Ruwxıylıq tiykarları baǵdarı 1-kurs magistrantı

Bóribaev Orınbasardıń “Ruwxıylıq hám din” páninen “ Diniy shólkemlerdiń isleriniń ruwxıy funkciyaları” temasında islegen

Óz betinshe jumısı.

Tema: Diniy shólkemlerdiń isleriniń ruwxıy funkciyaları

Joba:

• 1. Diniy shólkemler olardıń huqıqıy tiykarları
• 2. O'zbekistan Respublikasında is alıp barıp atırg’an diniy shólkemler.
• 3. Mámleketimizde tınıshlıq, awızbirshilikti támiynlewde diniy shólkemlerdiń ornı.

VIII a`sirde Moverennaxrg`a kirip kelgen islam dini mahalliy xalıqlardın` a`dep-ikramlıq ideyaları, huquqıy normaları ha`m u`rp-a`detleri menen uyg`ınlasıp, ha`zirgi O`zbekistanda o`z bawrıken`lik qa`siyeti menen ajıraıp turıwshı xanafiy mazxabı ta`liymatı ha`mde sotsiallıq, a`dep-kramlıq ha`m huqıqıy normalar qarar taptı. G`a`rezsizlik jıllari O`zbekistanda bul tariyxıy da`stu`rge jan`asha ruwx bag'ıshlag`an halda tu`rli dinlerge tiyisli qa`diriyatlardı abaylap-asırawg`a, barlıq puqaralarg`a o`z isenimin a`melge asırıw ushın za`ru`r sharayatlardı jaratıp beriwge, dinler ha`m milletlerara tatıwlıqtı ja`nede bekkemlewge ayırıqsha itibar qaratılıp, bul bag`darda basqa ma`mleketlerge u`lgi bolatıg`ın bay ta`jiriybe arttırıldı.
Bu`gin O`zbekistanda 2239 diniy sho`lkemlar, 2065 musulman, 157 xristian, 8 yahudiy, 6 bahoiy, 1 Krishnanı an`law ha`mde 1 Budda ibadatxanası ha`m O`zbekistan Bibliya ja`miyeti sıyaqlı diniy sho`lkemlerdin` o`z-ara hu`rmet ha`m birgelikte islep kıyatırg`anı, ma`mleketimiz ta`repinen ju`zlep meshit, shirkew, ibadatxana, ziyyarat orınları qayta islendi, diniy sho`lkemler ıqtıyarına berilgeni, dindarlarımız Muqaddes ziyaratlardı orınlawı ushın ayrıqsha g`amxorlıq ko`rsetip kiyatırg`anı, diniy ta'lim sisteması rawajlanıwı ushın qolay sharayatlar jaratılg`anı joqarıdag`ı pikirimizdin` da`liyli bolıp esaplanadı.

Ozbekistan xalqının` tiykarg`I bo`legi islam dinine sıyınadı. O`zbekistan musılmanlarına basshılıq etiwshi diniy sho`lkem Ozbekistan musılmanları mekemesi bolıp, ol 1943 jılı 20 oktyabrde du`zilgen Respublikada 1990 jılı 119 diniy sho`lkem bolsa, 2004 jılg`a kelip 2186 g`a jetti. G`a`rezsizlikke shekem tek g`ana 2 diniy oqıw ornı islegen bolsa, ha`zir olardın` sanı 13 ke jetti. (11 islamiy, 2 islamiy emes), olardag`I talabalarg`a stipendiya beriletug`ın boldı. Konferentsiyada respublikamızda bu`gingi ku`nde dinlerara tatıwlıqtı ha`m awızbirshilikti ta`miynlew, ja`miyetinde bawrıken`lik ruwxın bekkemlewde erisilgen jen`isler ha`m bay ta`jiriybe basqa ko`p milletli ha`m ko`p konfessiyalı ma`mleketler ushın u`lgi bola alıwı ayrıqsha atap o`tildi