O'zbek iston respublikasi oliy V a o'rta m a X s u s ta'lim vazirligi

K o 'p a y is h i. 
Suv shilliqlari germ afrodit b o'lsa —da, ular o'zaro
urug'lanadi. Ular bahor va yozda shilim shiq m odda bilan o'ralgan
tizim chaga 4 — 25 tadan bir n ech a marta tuxum qo'yadi. B unday
tuxumlar suv o'simliklari barglari ostiga yo k i boshqa shilliqqurtlam ing
ch ig'an og'iga yopishgan bo'ladi. Tuxumlardan 10 — 20 kunda yupqa
ch ig'anoq li yosh shilliqqurtlar chiqib, 
6
 — 7 oyda v o y ag a yetad i.
Tok shillig'i va yalang'och shilliqlar tuxum ini tuproqqa qo'yadi. Bu
shilliqlar q ishloq xo'jalik ekinlari zararkunandalaridir. K o'pchilik
qorinoyoqli m olluskalam i oziq sifatida ishlatish mumkin.
8 .3 . B o s h o y o q li m o llu sk a la r (C e p h a lo p o d a ) s in f i
Yuqorida tanishilgan m olluskalar juda sekin harakatlanadi y o k i
butunlay harakatlanmaydi, ulam ing k o'pchiligi o'sim likxo'r bo'lsa,
boshoyoqli molluskalar juda tez harakatlanadigan yirtqichlardir. Tanasi
xaltasim on gavdaga va katta boshga bo'linadi. O g'zi oziq tutadigan
paypaslagichlar (oyoqlar yoki qo'llar deb ham ataladi) bilan o'ralgan.
Q o'llarning son i ba'zi turlarida 
8
 ta (sakkiz oyoqlilar), boshqalarida 10
ta (kalmar, karakatisa) bo'ladi. Bu qo'llar uzayishi y o k i qisqarishi
mumkin, ulam ing yuzasida juda ko'p so'rg'ichlar joylashgan. Boshining
ikki yon tom onida bo'rtib chiqqan bir juft yirik ko'zlari bor. K o'rinishi
o'zgargan oyog'i voronkaga aylangan. Harakatlanish vaqtida suv mantiya
bo'shlig'idan voronka orqali qattiq kuch bilan chiqarib tashlanadi.
K o'pchilik b osh oyoq li m olluskalarning qo'shim cha bir juft suzgichlari
(kalmarlar) bo'ladi. Hozirgi boshoyoqli molluskalarning ichki chig'anog'i
bo'ladi yo k i butunlay bo'lmaydi.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---