O'zbek iston respublikasi oliy V a o'rta m a X s u s ta'lim vazirligi

turlarining keyingi oyoqlari suzuvchi eshkakni hosil qiladi. Ulam ing
asosiy sistem atik guruhlari: suluv qo'ng'izlar, suvsar qo'ng'izlar,
tugmacha qo'ng'izlar yirtqich holda yashaydi, mo'ylovdor qo'ng'izlar,
po'stloqxo'rlar, xartumli va bargxo'rlar ekinlarga ziyon keltiradi.
T a n g a c h a q a n o tlila r, y a 'n i k a p a la k la r (L ep id op tera ) tu rk u m i.
Kapalaklar yer yuzida keng tarqalgan xilma—xil hasharotlardir. Qanotlari
mayda va rangli tangachalar bilan qoplangan. Og'iz organlari so'ruvchi
spiral xartumdan iborat. Qurtlarida ko'krak oyoqlaridan tashqari 3 — 5
juft soxta qorin oyoqlari ham bo'ladi. Soxta qorin oyoqlari bo'g'imlari
bo'lmasligi bilan haqiqiy ko'krak oyoqlaridan farq qiladi.
Kapalaklarning bosh qismida har xil shakldagi bir juft mo'ylovi va
murakkab ko'zlari bor. Uzun xartumi boshining ostida spiral shaklida
taxlanib turadi.
Kapalaklarning ko'pchilik turlari, ayniqsa, tropik mamlakatlardagi
kapalaklar juda chiroyli bo'ladi. Qanotlarining rangi tangachalardagi
pigmentlar bilan bog'liq bo'ladi.
Voyaga yetgan kapalaklarning ko'pchiligi gullar sharbati bilan
oziqlanadi. Ayrim turlari o'simliklar tanasi ajratadigan shira bilan ham
oziqlanadi. Gulga qo'ngan kapalak xartumini yoyib, gulning ichiga
botiradi va nektar so'ra boshlaydi. Ayrim kapalaklarning xartumi
bo'lmaganidan oziqlanmaydi.
Kapalaklar qurtining og'iz organlari kavshovchi tipda tuzilgan bo'lib ,
qattiq oziq bilan oziqlanishga moslashgan. Tanasi har xil uzun tuklar bilan
qoplangan. Tuklari dushmandan himoyalash vazifasini bajaradi. Kapalak
qurtlarining deyarli hammasi о 'simliklar to'qimasi bilan oziqlanadi.
kapalaklar kunduzgi va tungi kapalaklarga bo'linadi. Kunduzgi
kapalaklarning uchishi, oziqlanishi, ko'payishi sutkaning yorug1 davriga